یک: پرسش، پرسشِ درستی ست. این که چرا خمینی آدم کشت و گاندی نکشت؟ یا بهتر بگویم: چرا خمینی توانست آدم بکشد و گاندی نتوانست؟ این هر دو، نه مگر به رشته کوهی از همدلی ها و همراهیِ های سترگِ مردمان کشورشان پشت گرم بودند؟ چه شد که دست های خمینی به خون نشست، و گاندی از این مهلکه جان سالم بدر برد؟ اطلاقِ آدم کشی به خمینی را اگر بشود به صد جور قواعد مذهبی تفسیرش کرد، آدم نکشتنِ گاندی اما بجز یک دلیل ندارد. خمینی تلاش می کرد به چارچوب های مذهبش وفادار باشد، گاندی اما اراده ای جز ادب نداشت. قبول دارم که آدمکشی نیز برای خود آدابی دارد، اما شما ادبِ مورد اعتنای مرا با مایه های انسانی بیامیزید.

دو: یکی ممکن است آدم کشتن را برای تربیت یک جامعه، ضرورتی حتمی بداند. چگونه؟ با فرو تپاندن مردم به قالب های از پیش مشخصِ مذهبی. که ساده ترین تفسیرش این است که مردم با دیدنِ جنازه ی یک بزهکار، از بزهکاری دست بشویند. همانندِ هزار هزار هزار مردمِ بی نوایی که دردرازنای تاریخ، و درفرایندهای پیچ در پیچِ مذهبی، کشته و نابود و بی آبرو شدند تا هر کدامشان خشتی شوند در بنای همان مذاهب. سراسیمگانِ مذهبی، در همه ی مذاهب، با برکشیدنِ خزعبلاتِ تیز و تند، مردمان زاویه دار را می کشتند تا زمین از مفسده تهی شود. و با اطمینان بخود نوید می دادند که اگر زمین از فساد و فاسد و مفسد تهی شد، زیبایی هایش آشکار می شود. کدام زیبایی؟ هر زیبایی آیا؟ نخیر، همان که مثلاً داعش آن را زیبا می بیند. و شما زیباییِ داعشی را، در خیمه های نوشانوشی ببینید که جماعتی حریص بر گورِ یک تعفن بپا کرده اند.

سه: راستی چرا یکی می تواند آدم بکشد و دیگری نمی تواند؟ یکی می تواند فحش بدهد و دیگری نمی تواند؟ یکی می دزدد و دیگری نه؟ یکی می تواند دروغ بگوید و دیگری نمی تواند؟ و چرا یکی خود را حق مطلق می پندارد و دیگری نه؟ همه ی این چراها در یک جای فراخ به هم نزدیک می شوند. و آن، کیفیتِ وجودیِ آدم هاست. این کیفیتِ وجودی، به یکی می گوید: دروغ بگو، و به دیگری می گوید: نه نگو! همین کیفیتِ وجودی ست که به اسم تربیت، در نهاد یک بابایی چون نوری زاد، نرم نرم مجموعه ای از استعدادهای مخرب را بودیعه می نهد تا پنجاه سال و هفتاد سال بعد، دست به پرچم همان استعدادهای مخوف ببرد و یک به یک به اهتزازشان در آورد.

چهار: چه می شود که یکی به آنچنان کیفیتی از مراتبِ وجودی دست پیدا می کند که آدم می کشد و خم به ابرو نمی آورد؟ و دیگری با اعتنا به همان کیفیتِ وجودی اش، به دنیای “نیازردنِ دیگران” پای می نهد و از آزردن یک مورچه نیز به تن لرزه می افتد؟ اگر یکی از پاسخ های این پرسشِ سترگ، تکرار و تکرار و تکرارِ “دیگر آزاری” باشد در اولی، و تکرار و تکرار و تکرار “نیازردنِ دیگران” باشد در دومی، حتماً دومین پاسخ، در زُل زدنِ مدامِ اولی به مقوله های آسمانی – زمینی ست، و زُل زدنِ مدام دومی به ودیعه های انسانی ست.

پنج: جناب خمینی بسیار صادقانه و عمیق به اسلامش زُل زده بود. این زُل زدن به مقوله ای، اگر در بسیاری از مردمان، راه به جایی نبرده باشد، در جماعتی قلیل اما، به پیداییِ شگفتی ها و اختراعات و اکتشافات و دستاوردهای عجیب و غریب انجامیده است. جناب خمینی، یکی از شاخص ترین آدمهای مذهبی ست که بسیار صادقانه به اسلامش زُل زد. صداقتِ این زل زدگی آنجا به کمال انجامید که اسلامش نیز کم کم شروع کرد به زُل زدن به وی. هرچه خمینی بیشتر و بیشتر به اسلامش زُل می زد، از تعادلِ انسانی اش فاصله می گرفت و به تعادل اسلامی اش نزدیک تر می شد. از یک جایی به بعد، این زُل زدگی به مسحوری انجامید. مثل مسحوریِ آهو در برابر شیر. که با این که آهو پای دارد اما پایِ گریز نه.

شش: از یک جایی به بعد، خمینی نه خودش را دید و نه مردم را و نه چیزی به اسم زمین و درخت و پرنده و وطن را. او تنها و تنها اسلامش را می دید. در روز بازگشت به ایران، خمینی صادقانه ترین پاسخ را به ” چه احساسی دارید؟” داد. که: هیچ! او در غلیظ ترین شکلِ ممکن، راست گفت. از بس سرزمین وجودش را به اشغال اسلامش سپرده بود، احساسی به مقولات انسانی و وطنی و اینجور خزعبلات نداشت.

هفت: اسلام خمینی، همه ی ظرفیتِ وجودیِ وی را اشغال کرده بود. ، درست همانند هیولایی چون شیخ جعفر کاشف الغطاء که در زمان فتحعلیشاه قاجار، جنگی “ایران شقه کن” با روسها را به راه انداخت، خمینی نیز در جنگ هشت ساله ای که با عراق به راه انداخت، نه مردم آواره و کشته شده و زخمی شده و ورشکسته را دید و نه اصلاً و ابداً چیزی به اسم ایران و وطن را. خمینی به افقی دور از اسلام نابش زُل زده بود و از پستانِ همان اسلام ناب شیر می مکید. در این شیرنوشی از پستان اسلام ناب، وطن و مردم و جان و مال و آبرو کیلویی چند است؟ صمیمانه می گویم: خمینی آنچنان در اسلام خودش محو شده بود که هیچ احساسی برایش باقی نمانده بود تا در سوگِ هزار هزار جوانی بگدازد که به هر دلیل، مسحور خود وی شده بودند. خمینی در آن هشت سالِ جنگ، هیچ تکانی به خود نداد تا جنگ یک روز زودتر پایان پذیرد تا یک جوان کمتر کشته شود.

هشت: روزی که خلخالی بفرمان جناب خمینی ماشین کشتارش را هندل زد، و یا روزی که جناب خمینی با چهار خط نوشته، دستور کشتار چندین هزار زندانی را صادر فرمود، اصلاً و ابداً چیزهای مسخره ای چون جوانی و عمر و عاطفه و پدر و مادر و قانون و حق و حقوق و وکیل و حق دفاع و تعداد زیاد زندانیان را ” نمی دید”. آنچه که او می دید، تنها و تنها اسلام نابش بوده. با اطمینان می گویم: جناب خمینی، صادق ترین آدمکش تاریخ است. او صادقانه آدم کشت. او اساساً آدمها را ” نمی دید” تا حقی برایشان قائل شود. اسلامِ نابش، همه ی گنجایش های شعوری و ذهنی اش را تسخیر کرده بود. او حق داشت مردم را نبیند. چرا که وی، اسلام نابش را بجای همه ی نداشته هایش نشانده بود. یا بهتر بگویم: اسلام ناب خمینی، آنچنان وی را در آغوش گرفته بود که نه اراده ای برای خروج از آن آغوش داشت و نه تمایلی. وی، به کمالی که سالها در پی اش بود رسیده بود. چه؟ محو شدن و ذوب شدن در اسلام.

نه: من – محمد نوری زاد – با تمام اعتماد و اطمینانی که به شاپرک ها دارم، می گویم: اگر تمامیِ میلیاردها جمعیت روی کره ی زمین یکصدا اهل خدشه بودند، و این میلیاردها جمعیتِ روی کره ی زمین، در برابر جناب خمینی زانو می زدند و ضجه سر می دادند و دست بدامانش می بردند که مثلاً: ما را نکش، حضرتش، همه را می کشت و زمین را از بشر ” تهی” می فرمود تا اسلام نابش بی خدشه بماند. مگر می شود؟ چرا نشود؟ دلیلش را بگویم؟ دلیلش به این است که: اسلام ناب خمینی، “بی بشر” بود. یعنی بشر، بود تا خرج همان اسلام نابِ خمینی شود.

ده: شاید بپرسید: اسلام ناب خمینی مگر در زمین نبود؟ می گویم: نخیر. پس کجا بود؟ معلّق در جایی میانه ی زمین و آسمان. و خمینی، کارش شیرنوشی از همین معلقِ در میانه بود. این که خمینی، وسط صحبتِ شخصیت های صاحب نام داخلی و خارجی، ناگهان و بی هیچ اشاره و پوزشی، بر می خاست و می رفت و همگان را به بُهت می نشاند، به همین شیرنوشی های تعلیقی اش مربوط بود. ذهن او در جایی به اسم اسلام ناب در گیر بود. اکنون شما خود بگویید: انتظارِ پاسخگویی از همچو اویی، در قبال مسئولیت های سترگش، شوخی نبود آیا؟

یازده: با این مقدمه، خروجیِ زُل زدگیِ گاندی به انسان و ظرائف انسانی، آشکارتر می شود. گاندی مسحورِ انسان بود و در این مسحوری، خودش را نمی دید. و خمینی، مسحور اسلامش بود و خودی نمی دید. از دلِ زُل زدگیِ خمینی به اسلام نابی که برای خود پرداخته بود، “دیگر آزاری” بیرون می زد، و از زُل زدگیِ گاندی به انسان، “نیازردنِ دیگران”.

دوازده: اما چرا یکی گاندی می شود و دیگری خمینی؟ پاسخ گفتن به پرسشی چنین شگفت، دشوار است. من – محمد نوری زاد – اما اصلی ترین عاملِ تغذیه ی مسحوریِ آدمهایی چون خمینی را، لقمه های برآمده از ” فرهنگ مفتخواری” می دانم. نه تنها اکنون، که از دور دست های تاریخ به اینسوی. فرهنگ مفتخواری، با چنان وسواسی در روانِ خمینی ها پا می گیرد که کم کم به یکجور مطلقِ حق می انجامد. اصلی ترین دیالگِ فرهنگِ مفتخواری در مواجهه با مردمِ بی نوا می شود این: تو مجبوری کار بکنی و بدهی من بخورم. چرا؟ چون من حق مطلقم. کی گفته تو حق مطلقی؟ کی گفته؟ الآن نشانت می دهم. بکشیدش و زن و بچه و اموالش را بروبید!

سیزده: به اسید پاشانِ اصفهان نیز می شود از همین زاویه نگریست. گمان و همتِ اسید پاشان اصفهان نه مگر بر محافظت از اسلام ناب بود؟ در شراره های اسیدی که صورت بانوان اصفهانی را می سوخت، آنچه که دیده نمی شد، چهره ی آنان بود و حقِ شان. و آنچه که دیده می شد، چهره ی اسلام ناب بود. در این قاموس، اسید پاشان اصفهان، مجاهدان راه خدا بودند و زنان اصفهانی، خراش اندازان به جمال اسلام ناب. بهمین خاطر است که انتظارِ مجازاتِ اسید پاشان اصفهانی، مجازاتِ مجاهدانِ اسلام ناب است. و مجازاتِ مجاهدان، یعنی توهین به همان قاموس. مگر می شود مجاهدان راه خدا را مجازات کرد؟ پس حق مردم چه می شود؟ چه گفتی؟ مردم؟ مردم که هیچ، بگو شخصِ شاخصِ امام زمان! در اسلام خمینی، امام زمان نیز می تواند پیش پای اسلام ناب، ذبح شود.

چهارده: جناب خمینی اگر می کشت، به این خاطر بود که آدمهای ناجنس را سنگریزه های مزاحمی می دید پیش پای اسلام ناب. که باید کنار می زدشان و راه را برای همان اسلام ناب می گشود. سخنِ پایانی من این است: جناب خمینی اگر آدم می کشت، به این خاطر بود که هست و نیست هستی را برای اسلام نابِ خویش می خواست. و گاندی اگر آدم نمی کشت، به این خاطر بود که وی، هست و نیست هستی را برای انسان می خواست. این گاندی، چرا باید آدم می کشت؟ و این خمینی، چرا نباید می کشت؟ افسوسِ گاندی به این بود که چرا انسان های بیشتری را نتوانست نجات بدهد، و افسوسِ خمینی به این بود که چرا در گذرگاهها چوبه های دار بپا نکرد؟!

محمد نوری زاد
هفدهم فروردین نود و هشت – تهران

ارتباط با من:
@NoorizadMohammad1331
@MohammadNoorizad
www.instagram.com/mnourizad

کمک به سیلزدگان روستای چم شهران 98/1/22 (معمولان)

منطقه ی رودبار کوهنانی – کوهدشت

گزارش سفر به شهر معمولان سیلزده

چرا مسئولان از این که به میان مردم بروند وحشت دارند؟

مصاحبه با محمد نوری زاد – شبکه ی تلویزیونی ایران فردا – برنامه ی تفسیر خبر