یک: چوب را مگر در مقعد کسی می تپانند هموطن؟ ببین چه چشم و ابرویی دارد این جوان! ببین چه بلند بالا و برازنده است! ببین چه صدای خوبی دارد وقتی از وطن می خواند یا اذان می سراید؟ ببین چه چارشانه است و چه بر و بازویی دارد؟ وقتی می خندد و لب های قشنگش را وامی کند، ببین چه دل می برد دندانهای ردیف و سفیدش! کمی مدارا کن هموطن. چوب را مگر در مقعد کسی می تپانند؟ این پسر چه کرده یا چه گفته که به دستهایش دستبند زده ای و به پاهایش پابند و خمش کرده ای روی میز و شلوارش را پایین کشیده ای؟ نکن هموطن. بازجو هستی که هستی. مالکِ هست و نیستِ بچه های مردم که نیستی! مگر نه این که این جوان امانتِ مردم است نزدِ تو؟ حرف داری اگر، بنشین و با وی حرف بزن. پرسشی اگر داری، خب بپرس! چرا دوبامبی بر سرش می کوبی صد بار؟ چرا سرش را به دیوار می زنی صد بار؟ او اگر هم اسیر توست، مثلاً اما حقوقی دارد به رسمِ قانونی که برای متهم نوشته اند. حتی اگر ثابت شود که چیزی نوشته ناخوشایند، حق نداری چوب در مقعدش بتپانی.

دو: خواهر بود اما پوستی به صورت نداشت. چه زود پیر شده بود در این سی سالگیِ دخترانه. آه بود گویا این دختر. اشک بود چک چکان، این دختر. سوز داشت با هر سخن، این دختر. رشته رشته بود دلش برای برادری که در خانه داشت. ترجیع بند هر سخنش این بود: بی وجدان مگر چوب در مقعد جوانِ مردم می تپانند؟ برادرش دانشجو بوده که به زندانش می برند. برادرش بلند بالا بوده. مغرور و زیبا روی و چارشانه بوده. بر و بازویی داشته. خوش صدا بوده وقتی از وطن می خوانده. یا وقتی در سلول تنهایی اش اذان می سروده. چه دندانهای ردیفی داشته وقتی لب های قشنگش را وا می گشوده. یک مطلب انتقادی نوشته بوده در نشریه ی دانشجویی. که چرا فقر؟ و چرا دخترِ ایرانی در رختخواب عرب های آنسوی آب؟

سه: برادری که در خانه داشت، مرده بود اکنون گویا. بی یک قدم جابجایی و بی یک سخن حتی. دیگر نه آوازی به گلو می انداخت از وطن و نه کسی اذانش می شنید. دندانهای سفید و لب های قشنگ به زردی گراییده بود و به بی رنگی. چرا از چارشانگی اش نمی گویی که مچاله شده بود در همان یک سال و نیمِ زندان. مثل بر و بازوی ستبرش که آب شده بود. تکیده و استخوانی و بی رمق. خواهر پیرشده در سی سالگی می گویدم: مدام زل می زند به گوشه ای و به خاطره ای محو می خندد بی صدا. خواهر را بگو که خودش را آب کرده بود برای برادری که در خانه داشت. مادر چه؟ دق کرده بود در همان روزهای زندانِ تنها پسر قشنگش. پدر؟ دق کرده بود وقتی پسر مچاله اش را بیرون داده بودند. و اکنون خواهر بود با یک دنیا زیبایی فرو شده در پیریِ زودرس. و برادری که باید پرستاری اش می کرد در همین جوانی. بی وجدان تو مثلاً هموطنی؟ مگر چوب در مقعد جوان مردم می تپانند؟

چهار: خواهر را در کرمان دیدم. در عصر روز هشتم فروردین. مرا که دید و شناخت، واشکفت و یک نفس از برادر بلند بالایش گفت. که دیگر تکیده و ورچروکیده بود. برادری که صدای قهقه اش تا دو سه خانه آنطرفتر می رفت. برادری که دانشجوی مهندسی دانشگاه بود. چراغ خانه و جانِ مادر بود آنجا که به هر بهانه می گفت: پژمانِ مامان! پدرش پژمان را با خدا معامله کرده بود. که اگر از بیماری کودکانه اش برهانی، تعلیمش می دهم که ظهر و شب اذان بگوید. و پسرک خوب شده بود از آن بیماری. و چه سوزی داشت در صدا وقتی اذان می سروده با صدای ناز کودکانه اش. به زندان که برده بودندش، تا یک هفته ی نخست، مرتب اذان می گفته ظهر و شب. بازجویی ها که شروع شده بود، و آن روی چهره ی مخوف بازجوها که رخ نموده بود، دیگر صدای اذانش بر نیامده بود. و از روزی که با بازجوی فحاشش دست به یقه شده بود و چشم بندش را پاره کرده بود که: اگر مردی دست هایم را وا کن تا نشانت بدهم فحش به مادر و خواهر یعنی چه، کشان کشان به سلولش رسانده بودند. نامسلمان مگر به مقعد یک جوان چوب می تپانند؟ بازجویش عربده کشیده بود: به هیکلت می نازی؟ به خوشگلی ات می نازی؟ به صدایت می نازی؟ چوبی به ماتحتت بتپانم که صد تا نجار نتوانند درش بیاورند.

پنج: اکنون سالهاست که از سال هشتاد و نه بدینسوی، دختر سی ساله یِ پیر شده، خودش را وقف برادر کرده. برادری که از همه ی بلند بالایی اش، جز فرو مردگی نمانده. برادری که نه شب می فهمد نه روز. نه غریبه می شناسد نه آشنا. به عاطفه ای سیلی خورده می ماند گویا. و به غروری تف مالی شده. یا پهلوانی دست بسته اما مشت و فحش خورده و در لجن افکنده شده. پژمانِ باقی مانده، به همین خواهرِ جوانِ پیرشده اش اما اُنس دارد. او را که می بیند پوزخند می زند. همین. از آن خانواده ی شلوغ و خندان، جز این دو کسی نمانده. پدر، پژمان را که از زندان تحویل گرفته بود، یک راست برده بودش بیمارستان برای مداوا. پژمان روی پا بند نبود. مقعدش جِر خورده بود. نجارِ زندان ظاهراً بدجوری چوب را بیرون می کشیده در هر جلسه ی بازجویی. به دست هایش دستبند و به پاهایش پا بند می زدند و روی میز خمش می کردند و شلوارش را پایین می کشیدند. یک رسم یک ماهه. برای اعتراف. که بگو از اجانب پول می گرفته ای برای نوشتنِ مطالبِ دروغین. پژمان اما محکم ایستاده بود که: پولی و اجانبی در کار نیست. هست! نیست. من به چشم خود می بینم دختران تن فروش سرزمینم را هر روز.

شش: عصر روز هشتم فروردین، برایم یک جهنم شد. روز بعدش، هوای بهاری را در کویر “شهدادِ” کرمان گم کردم. در آن برهوت وهم انگیزِ کویر شهداد، گویا پژمانِ ورچروکیده را می دیدم که با مقعدِ جِر خورده به ناگاه از پس ستون های خاکی و اساطیری بیرون می جهد و یقه ی مرا می گیرد و رو به من می غرّد: نوری زاد، دستم را وا کن تا نشانت بدهم فحش به مادر و خواهر یعنی چه؟ و من بر سرِ ستون هایِ خاکی و اساطیریِ کویر شهداد، مارمولک های کلاه به سری را می دیدم که بی هیچ صدای اذان، پوزخند می زدند و الفاظ ناجور می جویدند و چندش می پراکندند.

اینستاگرام: mohammadnourizad
تلگرام: telegram.me/MohammadNoorizad
ایمیل جدید: mnoorizaad@gmail.com
تماس با ادمین تلگرام: mohammadnourizad@

محمد نوری زاد
سیزده فروردین نود و شش – تهران

سخن روز هفده فروردین نود و شش

در باره ی انتخابات. تحلیل هفتگی: شانزده فروردین نود و شش

در انتخابات شرکت کنیم یا نه؟