سه شنبه عصر با دکتر ملکی رفتیم خانه ی مریم. خودش اما در خانه نبود. شوهرش بود و دو دخترش. مریم کجا بود؟ به خانه ی مریم که داخل شدیم، یکی از دو دخترانش زنگ زد به بابا. که بیا مهمان آمده. محل کار شوهر مریم نزدیک بود. شاید صد و پنجاه متر با خانه فاصله داشت. تصورم از شوهر مریم، معلمی بود بازنشسته، یا مرد کتاب بدست و کتابخوان و کارمندی که سرش توی روزنامه و بحث های سیاسی و اجتماعی است. دو دختری که در خانه بودند، یکی اسمش پگاه بود هفده ساله و یکی سارا یازده ساله. خواهری نیز داشتند زهرا نام که دانشجو بود و در خانه نبود. کمی که گذشت، شوهر مریم با چهره ای خندان آمد و دست داد و نشست. در همان نگاه نخست، زمختیِ دست های شوهر مریم و لباس چرب و چیلی و معمولی بودن کلماتی که بکار می برد، ذهنیتی را که از وی برساخته بودم فرو ریخت. خیلی زود دانستم این مرد، یک آدم بسیار معمولی اما بسیار بزرگ است. آنچنان معمولی که می شود نادیده اش بگیری، و آنچنان بزرگ که دوست داری در برابرش سر خم کنی و بزرگی اش را بستایی. برای مریم و خانواده ی کوچکش یک تابلو برده بودم. مریم پس کجاست؟ این تابلو را برای نرگس محمدی کشیده بودم. تا مگر نرگس از زندان بدر آید و تقدیمش کنم. در این تابلو، تصویری از دکتر ملکی دیده می شود با پوستری که از نرگس بدست گرفته. دیروز اما این تابلو را از طرف نرگس و با دست دکتر ملکی به خانواده ی مریم تقدیم کردم. تا هم یادی کرده باشیم از نرگس، هم مریم، و هم خانواده ی مریم.

من هنوز گرفتارِ پیچ و تابِ شخصیتیِ شوهر مریم بودم. راستی من چرا این همه در باره ی وی اشتباه کرده بودم؟ دست های زبرِ وی را نشان دکتر ملکی دادم و گفتم: آقای دکتر، هیچ آیا به دست های شوهر مریم دقت کردید؟ دکتر دست برد و دست های شوهر مریم را در میان گرفت و زبری شان را لمس کرد و گفت: بر این دست ها باید بوسه زد. شوهر مریم صافکار اتومبیل بود. در جایی آنقدر نزدیک که صدای تاق و توقش را می شد از خانه شنید. ظاهر و باطن یک کارگر. با تمامیِ تعریفی که از کارگر می شناسیم. دخترها برخاستند و پوشش تابلو را گشودند و بی هنریِ مرا آشکار کردند. در کنار تابلو ایستادیم و به یاد نرگس و به یاد مریم چند تایی عکس گرفتیم. مریم کجاست؟ مریم در زندان اوین است. از هفت سال پیش. خانواده ی مریم یکی از تلخی های این انقلاب است. سه برادر و یک خواهر مریم در دهه ی شصت اعدام شده اند. دو برادرش همین اکنون در لیبرتیِ عراق اند. یک برادرش به جرم خنده داری همین اکنون در رجایی شهر زندانی است تا پنج سال. خواهر و شوهر خواهر مریم – پدر و مادر پگاه – آواره ی آلبانی اند و شوهر مریم مسئولیت قانونی نگهداری پگاه را پذیرفته و از وی مثل دخترانش نگهداری می کند. و خود مریم، تنها بخاطر تلفن زدن، بله تنها بخاطر تلفن زدن به برادرانش که در عراق بوده اند، پانزده سال باید در زندان بماند. مریم این روزها هفت سال از پانزده سال زندانش را سپری کرده یک نفس. بی یک روز مرخصی. بی یک روز مرخصی. بی یک روز مرخصی.

می گویم: مجاهدین بد. مجاهدین وصله ی ناجور انقلاب. مجاهدین مطرود و منفور و وابسته و مزدور و جانی. شماها چه؟ شما ها لابد باید خواستنی و انسان و پاکدست و اهل خرد باشید. نه مگر؟ من اگر بخواهم آدمکشی ها و دزدی ها و مردمفریبی ها و نکبت های شما را ردیف کنم، چه می ماند در سفره ی شخصیتیِ شما؟ جز نگونبختی؟ پس اگر احساس می کنید کورسویی از انسانیت هنوز در شمایان هست، زن بودن و مادر بودن و بی گناه بودن نرگس ها و مریم ها و دیکر بندیان ما را ببینید. به جنازه ای چون قاضی صلواتی می گویم: تلفن زدنِ مریم اکبری منفرد را به “محاربه” ترجمه کردی و با یک درجه تخفیف پانزده سال زندان برایش بریدی؟ مریم اکبری منفرد اگر به بستگانش تلفن نمی زده و سراغی از آنان نمی گرفته و حال شان را پرس و جو نمی کرده، انسان نبوده. مریم اکبری منفرد کدام اسلحه را جابجا کرده؟ کدام خبر محرمانه را منتقل کرده؟ کدام فراری را در خانه ی خود جا داده؟ مریم اکبری منفرد داغ چهار برادر و خواهر در سینه دارد. داغ آوارگیِ یک به یک اعضای خانواده اش. او را بخاطر یک تلفن زدن به پانزده سال زندان محکوم می کنی؟ بدون داشتنِ حق وکیل؟ می خواهی یک به یکِ جرم های انکار ناپذیر شخص رهبر را در فضاحت های هسته ای و اقتصادی و هویتی و اخلاقی و شعوری و منطقه ای شماره کنم؟ من و دکتر ملکی در خانه ی کوچک مریم، آسمان را دیدیم که چه به لبخند محتاج است. آسمان خانه ی مریم را با حضورش در خانه متبسم کنید. اگر که رطوبتی از انسانیت در خود حس می کنید.

سایت: nurizad.info فیس بوک: facebook.com/m.nourizad
اینستاگرام: mohammadnourizad
تلگرام: telegram.me/MohammadNoorizad
ایمیل: mnourizaad@gmail.com

محمد نوری زاد
سی ام تیرماه نود و پنج – تهران