یک: ما انسان ها بقدر بضاعتِ جور و ناجوری که با خود پرداخته ایم، می توانیم از دیوار ماندگاری بالا برویم. کارخانه ی لاستیکِ دنا یک مکانِ ماندگار است و شیخ محمد یزدی نیز یک اسم ماندگار. آیت اللهی را تجسم کنید که با کارخانه ای در زیر بغل، بی واهمه و در روز روشن از خانه های مردم خروج می کند و همان کارخانه ی ربوده شده را در بازار مجاور به حراج می گذارد و بی آنکه به اسلام نابش خش بیفتد، پول کارخانه را بالا می کشد و از میان مردمان هاج و واج و کله های به تعظیم خم شده می گذرد تا بر صندلیِ ریاستِ دستگاه قضا جلوس فرماید و دزدان را امر و نهی و زندانی کند. همین آیت اللهِ کارخانه دزد، اکنون نیز آمده تا بر صندلیِ ریاست خبرگان رهبری فرو بِلَمَد و غبار از چهره ی رهبر معظم بروبد تا مبادا در محفل خفتگان، سخنی مغایر گفته آید. در گردونه ی ماندگاران، هم اسم کارخانه ی لاستیک دنا در فهرست مکان های بالا کشیده شده می درخشد، و هم اسم شیخ محمد یزدی در فهرست بالا کشندگانِ مال مردم. می گویم: هم شیخ محمد یزدی و هم بیت رهبری و هم سرداران سپاه، و هم همه ی کسانی که در این دزدیِ آشکار مشارکت داشته اند و برای آن راه گشوده اند، اسمشان در فهرستِ دزدان ثبت است حتماً و مطلقاً.

دو: هنوز پانزده دقیقه ای به ساعت ده صبح مانده بود که رسیدم سرِ قرار. از دور دیدم دکتر ملکی و بانو گوهر عشقی دوتایی نشسته اند بر سکویِ جلوییِ ساختمان دنا. گرچه دکتر ملکی به من گفته بود دوشنبه حتماً می آید و نسبت به ممنوع الخروجی اش اعتراض می کند، حضور گوهر عشقی اما غافلگیرم کرد. که او چگونه از رباط کریم تا بدینجا آمده به تنهایی. جلو رفتم و صورت به نسیم شرافت و خلوص و تنهایی شان سپردم. آقای نعمتی هم آمد. دانستم آقای نعمتی و مادر ستار هر دو از ساعت هشت و نیم صبح در همان حوالی بوده اند.

سه: کم کم دوستان و همراهان همیشگیِ ما سر رسیدند. پدر سعید زینالی، مادر امید علی شناس، محسن شجاع، یک جوان که از اردبیل آمده بود با اشتیاق. و پدر و دختری که از شیراز آمده بودند نفس زنان. دوستان و رهگذران نیز می آمدند و درودی می گفتند و کمی می ماندند و می رفتند. همه ی ما، نوشته هایی در دست داشتیم. شاید یکی از ناب ترین شعارهای ما این بود: دزدان در امان، فرزندان ما در زندان. و یا: “ما به سونامی دزدی ها معترضیم”. مردمِ رهگذر با تعجب به ما می نگریستند. در چشم بعضی ها ما به درماندگان و بیچارگانی مانند بودیم که از سر بی کسی و بی پناهی در آنجا بهم پیوسته بودیم و مثل گدایانی که نوشته ای با خود دارند، از رهگذران تمنای توجه داشتیم. کم کم جلوی دنا شلوغ شد. رهگذرانِ کنجکاو تا قصد و غرض ما را متوجه می شدند و تا بعضی از ماها را شناسایی می کردند، فی الفور از آنجا دور می شدند تا مبادا به آسیب و خسارتی در افتند. برخی دیگر اما پیش می آمدند و بارانی از مهر و همدلی بر ما می باریدند. تا این که سر و کله ی جناب سرگرد پیدا شد با بیسیمی که به کمر بسته بود. مردم پراکنده شدند. اما در آن مکان پر رفت و آمد مگر می شود مردم را پراکند؟ یکی را فرستادی رفت، با دیگرانی که از راه می رسند چه می کنی؟ رهگذران از راه می رسیدند و کار را بر جناب سرگرد دشوار می کردند. هیاهوی بروید و برویدِ جناب سرگرد بر کنجکاویِ تازه واردان می افزود و رشته ی کار از دست وی بدر می برد. به دکتر ملکی گفتم: عجب جای جالبی است اینجا. هم سکو دارد برای نشستن شما و هم معبر مردم بسیاری است که از هر طرف می آیند و از اینجا می گذرند.

چهار: به گوهر بانو گفتم: این همه راه آمده اید که چه؟ او که عکس ستارش را بدست گرفته بود گفت: من سر کوه قاف هم که باشد با شماها هستم. و گفت: یک روز هم تنهایتان نمی گذارم. شماها تنها کسانی بودید که نگذاشتید اسم ستار مرا مثل جنازه اش به زیر خاک ببرند.

پنج: جوانی که یا اطلاعاتی است یا مأمور کلانتری، از چپ و راست عکس می گرفت از ما با گوشیِ تلفن همراهش. جناب سرگرد شروع کرد به نوشتنِ اسم ما معترضان در حاشیه یِ سفیدِ یک ورق از روزنامه ای که نمی دانم از زیر پا پیدا کرده بود یا با خود داشت. نوشت و نوشت تا رسید به دختری که با ما بود. دختر اسمش را نگفت. به جناب سرگرد گفتم: اسم این دختر به چه کارِ شما می آید؟ گفت: برای این که دفعه ی بعد اگر آمد بازداشتش کنم. دختر دور شده بود. جناب سرگرد با صدای بلند او را خواند. به جناب سرگرد گفتم: بگذار برود. من اسمش را می گویم شما بنویس. قلمِ جناب سرگرد بر حاشیه ی روزنامه نشست. گفتم: اسمش هست سعید مرتضوی. و ادامه دادم: اگر نمی پسندید بنویسید بابک زنجانی. جناب سرگرد نگاه تندی به من کرد. او با کسی شوخی نداشت. من نیز. گفتم: مثل این که از اسمش خوشتان نیامد. بنویسید: مجتبی خامنه ای.

شش: جناب سرگرد مرا به کناری کشاند و گفت: شما آدم متشخصی هستی دکتر. و جایی در آنسوی خیابان را نشان من داد و گفت: خواهش می کنم دفعه ی بعد که آمدید بروید آنجا بایستید. گفتم: ما کلی زحمت کشیده ایم تا اینجا را پیدا کرده ایم. ما اینجا هستیم بخاطر این که به همه بگوییم این کارخانه را شیخ محمد یزدی دزدیده. و گفتم: هر چه قانون به شما می گوید همان بکنید. و پدر سعید زینالی و مادر ستار بهشتی را نشانش دادم و گفتم: این دو نفر، پدر و مادر دو جوان اند که یکی را سپاه برده و سر به نیست کرده و یکی را پلیس فتا زده و کشته. هم اینها و هم من و دکتر ملکی و دیگرانی که با مایند، چیزی برای از دست دادن نداریم. خیال کنید زده ایم به سیم آخر.

هفت: پیرمردی رهگذر جلو آمد. قد بلند بود و خوش لباس. لاغر بود و سپید موی. دستش را بر شانه ی من نهاد و گفت: در این مملکت هر کس به یک جور از اسلامِ این نظام ضربه خورده یا بهره برده. و گفت: من پیش از انقلاب مدیر یک کارخانه ی تولیدی بودم. یک روز دست یکی از کارگران جوانم رفت لای دستگاه و بشدت آسیب دید و خون فواره زد. خودم بردمش بیمارستان. کلی ازش خون رفته بود. خوشبختانه گروه خونی من با او یکی بود. از من خون گرفتند و به جوان کارگر زدند. این جوان تا مدتها هر بار که مرا می دید از من تشکر می کرد و سپاس می گفت. تا این که انقلاب شد. توفان مصادره ی کارخانه ها پیش می آمد اما هنوز به کارخانه ی ما نرسیده بود. من مدیر کارخانه بودم و بی ریش، و همان جوان کارگرِ عضو انجمن اسلامی کارخانه بود و با ریش. یک روز که زمزمه ی مصادره ی کارخانه بالا گرفته بود، همان جوان زخمی یقه ی مرا گرفت و گفت: تو با آن خونی که به من دادی وجود مرا نجس کردی. و آب دهانی به صورت من انداخت جلوی همه. پیرمرد که تعجب مرا دید لبخندی زد و گفت: من توده ای بودم آن زمان.

هشت: ساعت دوازده شد و همه از هم خداحافظی کردیم. تنها به سمتی می رفتم که جوانی خوش روی با پیراهن سپیدی که به تن داشت، از آنسوی خیابان به سمت من دوید. گفت: من دو ساعت است که شماها را دورا دور می پایم. جرأت نداشتم جلو بیایم. با دیدن دکتر ملکی و مادر ستار بهشتی و با دیدنِ آن نوشته هایی که دست شماها بود چند بار گریه ام گرفت. پرسید: سئوال من این است که: چه فایده آقای نوری زاد؟ مگر این اعتراض های شما می تواند برای منِ جوانِ بیکار راه باز کند؟ گفتم: پسرم، فایده ی کار ما با خودِ کار ماست. یعنی ما همین که دور هم جمع می شویم و اعتراض می کنیم، در همان لحظه فایده اش را می بریم. و گفتم: چه فایده ای بالاتر از این که جمعِ ما می تواند مدلی باشد برای اعتراض؟ ما داریم با حضورمان این مدل را به ثبت می رسانیم. همین خودش یعنی فایده. با هر آسیبی که در کمین تک تکِ ما پا بپا می شود.

نه: شب گذشته رفتم به دیدن مریم شفیع پور که به تازگی از زندان بدر آمده. ( همین اکنون تلفنم زنگ زد. خواهر ندا مستقیمی بود. گریه می کرد و با خوشحالی می گفت: باورتان می شود آقای نوری زاد؟ ندا آزاد شد! ندا آزاد شد!) ای خدا، رشته ی کلام مرا به کجا می بری در این شباهنگامِ شورانگیز؟ با اطمینان می گویم: هم مریم شفیع پور هم ندا مستقیمی و هم همه ی پسران و دختران و زنها و مردهای زندانیِ ما که بخاطر نوشته ای و اعتراضی و سخنی و عقیده ای زندانی شده اند، از درستکار ترین و پاک ترین و شایسته ترین فرزندان این مرز و بوم اند. این سرزمین را چه بخت و اقبالی در راه است با نخبگانش که بر کنار و در انزوایند، و پخمگان و خائنان و بی خردان و ترسیدگانی که بر مسند؟

ده: چهارشنبه صبح با دکتر ملکی رفتیم بطرف مجلس شورای اسلامی که با معلمان و خواسته های بحق شان همراهی کنیم. کمی مانده به مجلس، فضا را عبوس و امنیتی دیدیم. جوری که اتومبیل ها و مأموران انتظامی و امنیتی افزون تر از تصور خیابان های اطراف مجلس را قرق کرده بودند. چند مأمور اطلاعاتی را دیدیم که جمعی از زنان و مردان معلم را کشان کشان بطرف اتومبیل های خود می بردند و با تمام عصبیتی که صورتشان را پر کرده بود آنها را به داخل اتومبیل هایشان فرو می تپاندند. می گویم: عجب نانی می خورند این مأموران؟! بی آنکه یک نظر بیندازند به زنها و مردهایی که می گرفتند و می بردند. می گویم: آهای مأموران اطلاعات و سپاه، نیک بنگرید، اینهایی که وحشیانه می زنید و می برید، معلم فرزندان خودتان هستند.

یازده: هجوم وحشیانه ی مأموران به جمع معلمانی که قرار بود با سکوتشان صدایشان را بگوش نمایندگان برسانند، باعث شد در مقابل مجلس اجتماعی صورت نپذیرد. بدا بحال نمایندگانی که از دزدی ها و آدم کشی ها و نخبه کشی ها و نسل روبی های اطلاعات و سپاه و بیت رهبری و آخوندهای حاکمیت صورت بر می گردانند تا لقمه نانی نصیب شان شود با خفت. من اینجور مواقع یاد همکلاسی دوران جوانیِ خود می افتم که وقتی یکی به او نارو می زد و خیانت می کرد، به زمین تف می کرد و پشت بندش می گفت: به غیرتی که نداری!

محمد نوری زاد
سی و یکم تیرماه نود و چهار – تهران