ساعت هشت و نیم 27 شهریور به وقت ایران، مصاحبه ی مرا از شبکه ی من و تو ببینید و بشنوید. در باره ی چه صحبت می کنم؟ خیلی چیزها. که اگر همه اش را پخش کنند، خواهید دید که صدای سخن من تا خود بیت رهبری نیز می رود. به جایی که همه ی سر و صداها از آنجاست. مثل چی؟ مثل همین عربده ی شعبون بی مخ های ولایی که گفته اند: ما را برای جولان در خیابانهای تهران و شهرستانها، و برای مبارزه با بد حجابی و اینجور چیزها، نیازی به مجوز نیست. می گویم: اینها نه که مستقیماً از بیت رهبری و از سرداران سپاه خط می گیرند، راست می گویند. اینها هم در گذشته و هم اکنون نیازی به مجوز نداشته و ندارند. و گرنه به یک تشرِ ولایی سر به لاک خود فرو می بردند.

(عکس بالا، جمعی از دوستان و آسیب دیدگان و زندان رفته ها و خانواده های زندانیان سیاسی را نشان می دهد که چندی پیش در خانه ی جناب عبدالفتاح سلطانی دور هم جمع شدیم و با تأثر و تأسف، آغاز چهارمین سال زندانی بودنش را در زندان شقاوت گرامی داشتیم. آنچه که در این عکس برجستگی یافته، خنده است. اگر گفتید به چه می خندیم ما همگی؟)

محمد نوری زاد
بیست و هفت شهریور نود و سه – تهران

متن پیاده شده ی همین مصاحبه:

http://www.manoto1.com/videos/51255/vid5635

سوال: با توجه به موضوع برنامه ی امروز درباره برخورد نیروی انتظامی و مسئولان با مردم، کمی درباره تجربه شخصی تان از برخورد هایی که با شما شده برایمان بگویید.

پاسخ: پلیس را باید به چند دسته تقسیم کرد. در پلیس ما آدم های مظلوم فراوانند که زحمتکشند اما در رده های پایین قرار داشته و اختیار چندانی از خود ندارند. مثلا در همین راهنمایی و رانندگی. پلیسی را در نظر بگبرید که در گرما و سرما در خیابان ایستاده، برخی افسر وظیفه اند، برخی کادرند و…هر آنچه که ما می بینیم زحمت و رنج آنها در سامان دادن به امور شهری است.

از اینها که عبور کنیم، گرچه در بخش های دیگر نیروی انتظامی هم آدم های فهیم، زحمتکش و درستکار هستند، آنچه که چهره بیرونی نیروی انتظامی را می سازد، یک چهره تربیت نایافته است. قبل از انقلاب، پلیس ما به یک شکل وامدار آدم های ذی نفوذ بود، و امروز به شکلی بسیار بسیار گسترده. مثلا پلیس ما از خود اختیاری در مواجهه با یک آخوند ندارد که بسیار اسفبار است. پلیس ما این روزها دوره ی افسردگی اش را می گذراند. پلیسی که اختیار چندانی از خود برای سامان دادن امور اجتماع ندارد. مثلا مردم تکلیفشان با پلیس روشن نیست که امور انتظامی شهر و روستا آیا با پلیس است یا نه…یکباره می بینید جماعتی به عنوان مثال به اسم گروه های فشار وارد یک ماجرایی می شوند، و پلیس نظاره گر است. یا جماعتی مثلا از اطلاعاتی ها و سپاهی ها وارد حوزه های پلیس می شوند و …می زنند، می شکنند، از دیوار سفارتخانه ای بالا می روند، و پلیس می ایستد و تماشا می کند و این چیزی است که متاسفانه در ارتش هم هست. یعنی بعد از انقلاب هم ارتش از ریخت افتاد و تعریف خود را از دست داد و هم نیروی انتظامی در جایگاه بایسته خود قرار نگرفت. مثلا اگر قبل از انقلاب پلیس وامدار آدم های ذی نفوذ بود و خود نیز به تبع آن بداخلاقی می کرد، امروز کانال های بسیار بسیار گسترده ای بر سر نیروی انتظامی ما سوار شده اند. تمام روحانیان، تمام آیت الله ها، تمام سپاهیان، پاسداران، سرداران و اطلاعاتی ها … و این پلیس را بدریخت کرده اند. وقتی شما از پلیسی بداخلاقی می بینید به این دلیل است که این تنها جایی است که می تواند اقتدار خود را نشان دهد مثلا وقتی پلیسی مواجه با یک سردار سپاه، پاسدار، اطلاعاتی، یا انصار حزب الله می شود، کاملا فرو می ریزد اینجا یک بی تعریفی بزرگ سایه بر سر نیروی انتظامی می اندازد.

من را روزی به کلانتری برده بودند تا از آنجا به دادگاه منتقل شوم. یک دفعه دیدم سوتی کشیدند و همه پرسنل کلانتری، از رئیس تا افسرها و درجه دارها جوری به صف شدند که گویی کسی وارد کلانتری می شود تصور من این بود که قرار است سرتیپ نیروی انتظامی وارد شود، اما دیدم دو آخوند وارد شدند . این سیستم یک پلیس ریاکار را تربیت کرده که برای گرفتن درجه و ترفیع باید در برابر روحانیان کرنش کند. الان اتفاقی که برای نیروی انتظامی و ارتش ما افتاده اینست که از نیروی انتظامی تخصص نمی خواهیم، ریاکاری و چاپلوسی و کرنش می خواهیم. یا یک ارتشی نه به بخاطر فهم و تخصصش، بلکه بخاطر تسبیحی که به دست می گیرد یا حضوری که در صف نماز جماعت دارد ترفیع می گیرد. وقتی سرهنگی قرار است به درجه ی سرتیپی برسد، باید واحد سیاسی عقیدتی ترفیع او را امضا کند که آیا در صف نماز جماعت هست و آیا ظاهرش متشرع و تسبیح به دست هست یا خیر. ولی هیچوقت وارد حوزه تخصص او در حوزه دفاعی و نظم او و نظافت و ادب او نمی شوند. ما، هم ارتشی ها را و هم پلیس را ریاکار بار آورده ایم چون بالاتری ها اینطور می خواهند. یعنی مجموعه ای بی اراده و از ریخت افتاده که صورت ظاهر آن را شما در خیابان ها می بینید یعنی انسان هایی زحمتکش، اما شوربختانه، باطن آن فروریخته و بدقواره است.

سوال: شما که مورد ضرب و شتم قرار گرفتید آیا توانستید شکایت کنید و آیا قانونی هست که از کسانی چون شما که بدون هیچ دلیلی مورد ضرب و شتم قرار می گیرند حمایت کند؟

پاسخ: یک نمونه کشته شدن ستار بهشتی است توسط پلیس فتا. الان در زندان بچه های گلی داریم که همه ی ما در برابر ادب و فهم و علم و وطن دوستی و انسانیت شان تمکین می کنیم، که همگی بخاطر یک نوشته شش سال و ده سال در زندانند اما قاتل ستار بهشتی سه سال حکم می گیرد چرا؟ چون یک پلیس است و اگر یک پلیس را به قصاص حکم کنند فردا دیگر هیچ پلیسی دست از پا خطا نمی کند.

یا مثلا بازجوهای اطلاعات و سپاه، می زنند، فحش های بسیار رکیک مثلا نسبت به یک جوان و یک متهم می دهند و شما به عنوان یک فرد آسیب دیده می خواهید به دادگاه کارکنان دولت و دادگاه انتظامی شکایت کنید. طبیعی است که رسیدگی نمی شود. نمونه آن دادگاهی کردن فردی است مثل مرتضوی یا احمدی نژاد که هیچ وقت به نتیجه نمی رسد چون اینها از جاهایی دستور گرفته اند و دستور می گیرند که امروز اگر به خاطر دزدی ها و مفاسدشان محکوم کنید فردا دیگر مجموعه ای از این آدم ها که مشغول سرویس دادن به روحانیت و بیت رهبری و سرداران سپاه هستند تمکین نخواهند کرد. این است که یک بازجوی اطلاعاتی، یا سپاهی یا افسر آگاهی با خیال راحت می زند و زخمی می کند تا اعتراف مطلوب خود را از یک متهم بگیرد و خیالش راحت است که با او کاری نخواهند داشت. فوقش هم اگر کسی زیر ضرب و شتم بمیرد، یک حکم قتل شبه عمد به او می دهند و سیستم حکومتی هم دیه مختصری می پردازد و ماجرا را جمع می کنند. هیچ وقت هیچ پرونده ای درباره هیچ پلیس قاتلی به سرانجام نرسیده است.

سوال: پس یعنی ما هیچ اساسنامه ای نداریم که بطور مشخص بگوید پلیس یا وزارت اطلاعات باید با مردم چگونه برخورد کند؟

پاسخ: چرا…از این نوشته های فراوان است با بندها و تبصره های فراوان مبنی بر اینکه یک مامور دولت، مامور انتظامی، مامور اطلاعاتی و امنیتی باید در مواجهه با مردم چگونه رفتار کند. اینها روی کاغذ هست اما در عمل، کسی تا به حال به آن قوانین و بندها و تبصره ها اعتنایی نکرده.

شما یکروز به آگاهی بروید می بینید افرادی که شیلنگ و کابل در دست گرفته یا با زنجیرهایی دست متهم را از پشت بسته و … چون اینها به این شیوه است که می توانند اعتراف بگیرند. یک پلیس تنبل و بی خاصیت تنها راه اعتراف گرفتنش زدن و قرار دادن فرد در یک شرایط بحرانی برای گرفتن اعتراف دلخواه است در حالی که یک پلیس مطلوب، تحقیق می کند و نقاط ضعف متهم را با اسناد و مدارک پیدا می کند و جلوی رویش می گذارد.

بله این چیزها در قوانین هست مثلا در قانون متهمین سیاسی آمده که متهم نباید چشمبند ببندد و اگر چنین اتفاقی بیفتند، جرمی رخ داده و مامور مربوطه باید محاکمه شود. ولی همین الان تمام متهمان سیاسی را با چشم بند جابجا می کنند، بدون اعتنا به قانونی که در مجلس شورای اسلامی تصویب شده است.

شما به عنوان یک کارگردان می توانید در این باره یک فیلمی بسازید!

پاسخ: تخصص من فیلمسازی است اما واقعیت اینست که بنا به حکمی نانوشته، من نمی توانم فیلم بسازم چون بر خلاف نوشتن که با لپ تاپ و کاغذ و قلمی میسر می شود، فیلمسازی هزینه بر است. حتی فیلمی که به فرض با سرمایه خودم هم ساخته شود، توسط وزارت ارشاد و صدا و سیما و … تحویل گرفته نمی شود. در آینده ای که ایران آباد و آزاد شد، بله ما می توانیم فیلم های خوبی از این زوایای پنهان و قربانیان خاموش در دخمه های محوف بسازیم.

سوال: امروز در برنامه، بیننده ای داشتیم که در کنکور تجربی رتبه خوبی آورده بودند اما با ایشان تماس گرفته می شود و به علت بهایی بودن، از ورود به دانشگاه منع می شوند. کمی درباره حرکت چند روز پیش خودتان و دکتر محمد ملکی در سر زدن به گروهی از بهائیان محروم از تحصیل صحبت کنیم. فکر می کنید حرکت شما می تواند چه تاثیری داشته باشد؟

پاسخ: ما هیچ تاثیری را تضمین نمی کنیم. شما وقتی اعتراضی می کنید، به هر حال صدای آن حرکت به گوش افرادی که باید، می رسد. آخوندهای ما توان اینکه بیایند درباره اسلام و مقولات اسلامی با دانشمندان و فهیمان و منتقدان در سطح کلان محاجّه کنند، ندارند. به همین دلیل در طول تاریخ همیشه پای دشمنی به میان می آید که کاسه و کوزه ها بر سر آن شکسته شود. مثلا از کلام رهبر ما هیچگاه کلمه ی “دشمن” نمی افتد. دشمن یک ضرورت و یک نیاز است برای روحانیان و مسئولان ما که در حالی که خود در داخل، بزرگ ترین لطمه ها را وارد کرده اند، همه ی ناهنجاری ها و ضایع کردن ها و بی عرضگی ها و بی لیاقتی های خود را به گردن دشمن فرضی بیندازند که در بیرون از مرزهاست، تا به این ترتیب از آسیب ها رهایی پیدا کنند. در این 150 سال، بهائیان بهانه ی بسیار مناسبی بوده اند برای آخوندهای ما که با کوبیدن بر سر آنها، خودشان را اثبات کنند. هیچ وقت فضایی فراهم نشده، مثلا در همین صدا و سیمای بعد از انقلاب، که مثلا یک بهائی درس خوانده و مدعی را آورده و در سوی دیگر، دانشمندان اسلامی، که الی ماشاءالله در حوزه های علمیه ی قم و مشهد و اصفهان و شیراز هستند، آن بهائی را مفتضح کنند، یا کمونیست ها را یا سرمایه داری را. همیشه یکجانبه درباره ی حجاب صحبت کرده اند، یکجانبه درباره ی اسلام صحبت کرده اند… چون بلد نیستند و عرضه و لیاقت اینکه بتوانند از حقی که خود به آن اطمینان دارند دفاع کنند، ندارند. یکجانبه به محاجّه می روند، یکجانبه می روند به بحثی که از آن پیروز بر می گردند.

بهائیان بهانه ای بودند در این سال ها، بویژه در این 36 سال تا به آن وسیله، ا:8.9نها خود را اثبات کنند. مثلا من همیشه باورم بر این بوده که نسبت بهائیان به شیعیان در این سرزمین مثل نسبت شیعیان به وهابیان در عربستان سعودی است. شیعیان عربستان سعودی دوست دارند چگونه با آنها رفتار شود؟ آیا دوست دارند که به خانه هایشان بریزند و اموالشان را غارت و مصادره کنند و به زندان برده شوند؟ منظور من اینست که بهائیان، قربانیان خاموش این 36 سالند. حال درست است که زرتشتیان، یهودی ها، سنی ها، مسیحیان نماینده ای دارند…ولی آنها هم مشقات و تنگناهایی دارند. اما بهائیان هیچ پناهی ندارند. همه جا با در بسته روبرو می شوند.

هیچ یک از بزرگان این نظام جرأت ندارند که با بهائیان صحبت کنند. چرا؟ چون آیت الله ها کمین کرده اند به محض اینکه مسئولی حرف از انسانیت بزند، او را از کار برکنار کنند. شما یک نمونه بیاورید که بزرگان نظام، آنهایی که به عنوان مثال اصلاح طلبند، آنهایی که متفاوت فکر می کنند و آنهایی که خیلی پیشرفته هستند، یک بار آیا توانسته اند از حقوق اینها دفاع کنند؟ دانش آموزی که رتبه ی اول کنکور می شود و بهائی است چرا نباید بتواند درس بخواند؟ اصلا رتبه ی آخر. او چرا نباید بتواند در سرزمین خودش درس بخواند؟ ورود یک بهایی به دانشگاه کی می تواند زلزله ای در تشکیلات آن دانشگاه به راه بیندازد؟ شما می هراسید. جالب اینست که تمام این بزرگان، آخوند ها و آیت الله ها و مسئولان ما وقتی به خارج می روند، از اینکه می توانند مسجد داشته باشند، یا مثلا می توانند در مسجد هامبورگ سخنرانی کنند، می توانند انقلابی صحبت کنند، می توانند پزهای آنچنانی بدهند، خرسندند. اما همین فضا را در داخل برای دیگران فراهم نمی کنند. این مشکل بزرگی است که ما گرفتارش هستیم.

آن روز ما با آقای دکتر ملکی رفتیم، بعد از 36 سال آسیب و رنج هایی که بهائیان در ایران دیدند و کشیدند، دختر 17-16 ساله ای که در کنکور نفر 113 ام شده و نمی تواند درس بخواند. کجای این مشکل دارد؟ کجای این، رعشه می اندازد بر تن اسلامی ها. این نگرانی ای بود که ما داشتیم و با آقای دکتر ملکی رفتیم و به شکل نمادین بر زمین نشستیم و از آنها پوزش خواهی کردیم که بگوییم گرچه حاکمان به شما ظلم می کنند، هستند مردمان فراوانی که از این تبعیض و شقاوت بزرگ رنج می برند و منقلبند. و ما از شما و از همکیشان شما پوزش خواهی می کنیم. من سه نسل دانشجو را دیدم که در این 36 سال از تحصیل محروم شده بودند. حال شما بینید همین فرزندان آیت الله های شیعه می روند در کانادا و انگلیس و آمریکا و اروپا با آرامش در هر رشته ای که بخواهند درس می خوانند. آنها درس نمی گیرند که یک چنین فضایی را که برای فرزند خودتان در آن کشور خارجی فراهم شده چرا برای دیگران در داخل فراهم نمی کنید؟ من باورم بر این است که آسیبی که بهائیان و سنی ها در این سرزمین دیده اند یک داغ ننگی است بر پیشانی آیت الله ها و روحانیان و اسلامیونی که در ایران حاکمند و ادعای وجاهت اسلامی شان جهان را پر کرده است. این داغ ننگ را من و آقای دکتر ملکی نخواستیم که بر پیشانی داشته باشیم. رفتیم و ابراز شرمندگی کردیم.

من روزگاری را برای ایران عزیز آرزو می کنم که انسان های شایسته و هوشمند وطن دوست بر سر کار باشند و ما را از این گرداب اسفناک رهایی دهند.