شنبه بیست و هفت اردیبهشت – روز هشتاد و دوم

یک: از کلانتری محل تماس گرفتند و گفتند بیا که مخابرات نسخه ای از شماره های ورودی به تلفن های خانواده ی شما را فرستاده است. با ذوق و شوق رفتم و سی چهل برگِ آمده را گرفتم و قرار شد تلفن مزاحمین را با ماژیک مشخص کنم و ببرم بدهم پلیس فتا. بیست روز قبل، من از دادسرا و کلانتریِ محل خواسته بودم طیِ نامه ای ، پرینتِ تمامیِ تماس های وارده در یک ماه فروردین را از مخابرات بخواهند. که اوج مزاحمت ها در همین ماه فروردین بوده است.

ورق به ورقِ این سی چهل برگ را و شماره به شماره ی تلفن های وارده را کاویدم اما دریغ از رؤیتِ یک تلفن مزاحم. در سی و یک روز فروردین، خانواده ی من حدوداً دو هزار مزاحمت تلفنی داشته است که من اغلبِ تماس های مزاحم را شماره برداری کرده بودم. عجبا که در این سی چهل برگ، حتی یک شماره ی مزاحم ندیدم که در فهرست ارسالیِ مخابرات ثبت شده باشد. به خود گفتم: بنده ی خدا، مگر بارها نگفته ای که مخابرات در چپاولِ سپاه است؟ و مزاحمین، از خیلِ ” برادران”؟ مگر سپاه اجازه می دهد شماره ی مزد بگیرانش در فهرست مزاحمین جا بگیرد؟

یادتان هست من مدتی پیش تعدادی از شماره تلفن های مزاحمین را در یکی از نوشته های خود جا داده بودم؟ هیچ نشانی از هیچ کدامِ آنها در فهرستِ بلند بالایِ مخابراتِ سپاه نبود. من کاری به کلاه ها و عمامه های دستگاه خمیر گون قضا و مجلسِ اصطبل گون شورای اسلامی ندارم، می گویم: عمامه ی همه ی آیت الله ها بالاتر!

دو: من دوشنبه در قدمگاه نخواهم بود. چرا؟ دلم هوای شیراز کرده. قرارم این است که یک روزه بروم و شبانه باز گردم تا فردایش سه شنبه در قدمگاه باشم. این نیز بگویم که من دوشنبه ساعت ده صبح در خیابانی که حافظیه در آن است خواهم بود برای دیدار با عزیزانی که خواهان دیدارند. جاذبه ی جناب حافظ مرا بدانسو می کشاند و گرنه مرا در این غوغای انباشتگی یارای سفر نبود. گاه، شما باید از دل هیاهوها بیرون بزنید و به ترمیم شکستگی های درونیِ خویش همت کنید. همت، می بینید همه ی راهها به همت ختم می شود و با همت جلا می گیرد؟

سه: در قدمگاه، کوله ام را مرتب کردم و پرچم هایش را به دست باد سپردم و خود با تن پوشِ سپیدِ ستاری، شروع کردم به قدم زدن با پرچمی قرمز بر دوش. مردی آمد شصت و دو سه ساله که پیشتر نیز او را دوبار در همین جا دیده بودم. از پرسنل بسیار متخصص و صادقِ نیروی هوایی بود. که، اخراجش کرده بودند سخت ظالمانه در سالهای جنگ. جوری که وی با همین اخراجِ آشوبنده، زندگی اش دچار دگرگونی های بنیادین شده بود بد جور. و هرگز نیز نتوانسته بود زندگیِ آرام و ساده اش را از متلاشی شدن برهاند.

گفت: اکنون مدتهاست که با اتومبیل خواهرم مسافر کشی می کنم. و گفت: من این روزها البته درگیرِ نامه ی سی و یکِ شما هستم. درگیرِ این که اینان را اگر غیرتی بود، از مصائبِ باریده بر شما دق می کردند. گفتم: این جماعت، با این رفتار ناجوانمردانه تلاش کردند گویِ آتشینی به داخل زندگی من پرتاب کنند. من اما چه کردم؟ من با انتشار نامه ی سی و یک، همان گوی را برداشتم و دستی به سر و رویش کشیدم و انداختمش داخلِ خانه ی رهبر تا وی بداند آنسوتر از بیت مکرمش چه ها که از مظلمه دست به دست نمی شود در این سرزمینِ مُلا زده.

چهار: هنوز از قدمگاه کام نگرفته بودم که بر گشتم دیدم یک موتوری، خیلی خونسرد کوله پشتی ام را برداشته و گذاشته روی باکِ موتورش و دارد گاز می دهد و می رود. دو سربازِ دمِ در نیز مثل خود من ایستاده بودند و تماشا می کردند این عملیات متهورانه را. من و سرباز ها یک نگاهی به هم انداختیم و اجازه دادیم او به راه خود برود که البته رفته بود و ما را چاره ای جز تماشا نبود. موتور سوار مردی لاغر بود با ته ریشی کوتاه و سیاه.

او داشت کار بزرگی انجام می داد و احتمالاً خود را مستحق پاداش و تشویق می دید. او می رفت و باد به پرچم های کوله می خورد. و من، صدای ضجه ی پرچمها را می شنیدم که داد می زدند نگذار ما را ببرد. من اما اجازه دادم برود و کوله و پرچم ها را با خود ببرد. او احتمالاً به آن کوله محتاج بود. یا اگر به کوله محتاج نبود، حتماً به باز نشرِ این عملیات کربلای فلانِ خود محتاج تر بود تا با آب و تاب شمّه ای از رشادتش را به رخ بالاتری ها بکشد و بگوید که بله، رفتم و کوله اش را از دوقدمی اش برداشتم و زدم به راه.

پنج: مرا که یادتان هست؟ من شنبه ی گذشته آمدم اینجا و به شما گفتم: شما را که می بینم، یاد داستان ” پیر مرد و دریا “ی ارنست همینگوی می افتم. و البته آرزو کردم پایان داستان شما مثل پایان کار پیرمردِ آن قصه نباشد. این ها را جوان موبور به من گفت و با کنایه موهایش را نشانم داد و گفت: موهای من خرمایی است چرا نوشتید بور؟ این جوان پراز پرسش بود. با صراحت پرسید: شما آقای خمینی را قاتل می دانید یا نه؟ آقای خامنه ای را چطور؟ و گفت: شما معروفید و نظام کار چندانی نمی تواند با شما بکند. ناشناسان اما چه؟

گفت: فامیل داماد ما را که دانشجو بود در قزوین، زدند و کشتند و آب از آب تکان نخورد. گفت: من بارِ پیش، شما را به شخصتِ اصلیِ داستان ” پیر مرد و دریا ” تشبیه کردم اما می خواهم سخنم را اصلاح کنم به این که شما یک ” ساقی” هستید. حالا چرا ساقی؟ شما به هر که به دیدارتان می آید، یک پیاله شراب ناب می دهید که تا یک هفته مستش می کند. من خودم که اینجورم. از شنبه ی گذشته تا کنون مستم. اکنون آمده ام سهم و ظرفِ مستی ام را بگیرم بروم تا مجدداً شنبه ی بعد باز آیم.

موخرمایی گفت: کاریکاتور مانا نیستانی را زیاد جدی نگیرید که در آن شما را کشته شده تصور و تصویر کرده است. شما حالا حالاها هستید و باید باشید. که: تا شقایق هست، زندگی باید کرد. جوان موخرمایی کلاس سه تار می رفت. از استادش راضی نبود. از من سراغ استادی حساس و حاذق گرفت. استاد محسن نفر را به او پیشنهاد دادم.

شش: با دوست قدیمی ام راجع به رواج افسردگی در میان جوانان صحبت می کردیم. گفتم: در کنار جوانان، این روزها بزرگتر ها و حتی کهنسالان نیز به افسردگی های مزمن دچار می شوند. از جناب جعفر پناهی گفتم که هفته ی پیش به دیدنش رفته بودم. گفتم: پناهی را بیست سی سال از کار محروم کرده اند طیِ حکمی هردمبیل. این شوک ناجوانمردانه، پناهی را به دامان یک جور افسردگیِ فرساینده در انداخته است. جوری که بارها خیال خود کشی داشته است. گفتم: پناهی همین دو سه هفته ی پیش شدیداً افسردگی می گیرد. ناگهان ساکش را بر می دارد و می رود فرودگاه. در فرودگاه به یکی از مأموران فروش بلیط می گوید: اولین پروازتان به کجاست؟ طرف می پرسد: بکجا می خواهید بروید؟ پناهی می گوید: کجایش مهم نیست. مهم جای خالی در اولین پرواز دمِ دست است.

پناهی می رود تبریز. اما در آنجا بجای آرامش، می زند زیر گریه وقتی آثار باستانی و بی نظیرِ ارگ تبریز را در تاراج و تخریبِ آیت الله بی خردی چون ملکوتی می بیند که داده با دینامیت یکی از کهن ترین آمفی تئاترهای ما را برده هوا تا بجایش مصلا بسازد و در جوار مصلایِ پوکش واحد های هماره و مسخره ی تجاری را . پناهی، با همان چشمان گریان می رود شهرداری تبریز. جلوی اولین نفری را که قیافه اش به مسئولان می خورده می گیرد. طرف وقتی اشک ها و صداقت پناهی را می بیند، می بردش دفتر شهردار و به مسئول دفتر شهردار سفارش می کند که: جای یک ملاقات کوتاه را برای ” این آقا” وا کند. سه ساعتی آنجا می نشیند اما خبری از آن ملاقات کوتاه نمی شود. پناهی چه می کند؟ نرم می خزد بیرون و به آغوشِ همان اشک های افسردگی اش پناه می برد.

هفت: از رادیو فرانسه زنگ زدند. می خواستند نظرم را در باره ی گروگانگیریِ اسلامگرایانِ تند روی ” بوکوحرام” و چراییِ سکوت جمهوری اسلامی ایران در تقبیح این حرکت ناجوانمردانه و غیر انسانی بدانند. گفتم: جمهوری اسلامی ایران چرا گروگانگیران را محکوم کند در حالی که خود ملتی را به گروگان گرفته است و به هیچ بنی بشری و دستگاهی نیز پاسخگو نیست؟

گفتم: دلیل سکوت دستگاه دیپلماسیِ ایران در قبال این حرکت غیر انسانی، هیچ نیست الا به دو دلیل. یک این که هنوز از بیت رهبری اجازه ای برای موضع گیری صادر نشده. مثل سکوت بی شرمانه ی دستگاههای دولتیِ خودمان در قبال زلزله ی اردبیل که تا مدتها در مورد این فاجعه ی بزرگ طبیعی خبری از های و هوهای صدا و سیما و خبرگزاریهای رسمی و دولتی نبود. چرا؟ چون هیچکدام از موضع بیت رهبری خبر نداشتند. این که آیا آن حادثه را پوشش خبری بدهند یا ندهند. و دو این که: شما وقتی با سرمایه های پولی و تسلیحاتیِ خودت، جماعت هایی را برای نا آرامی های منطقه ای و فرا منطقه ای آموزش دادی و تر و خشکشان کردی، نمی شود که سرضرب محکومشان کنی بخاطر ربایشِ چند تا دختر!

هشت: دوست قدیمی ام راجع به بازیگری به اسم خانم الهام چرخنده صحبت کرد. این که این بازیگر در یک برنامه ی تلویزیونی آمد و هم قربان صدقه ی رهبر رفت و هم قربان صدقه ی پدرش. بعد از آن، مردمی که رهبر را دوست نداشتند و تعدادشان هم کم نبوده و نیست، آنچنان این سفره اندازیِ خانم چرخنده را تقبیح کرده اند که خدا نصیب دشمن همیشگیِ جمهوری اسلامیِ ایران – آمریکای خون آشام و جرّار- نکند. خانم چرخنده در پاسخ به منتقدانش گفته است: به گمان من، بخش فرهنگیِ ما نیز به یک 9 دیِ فرهنگی نیاز دارد.

نه: مردی آمد تقریباً هم سنِ خودم. مستقیم از سرِ کارش آمده بود به قدمگاه. گفت: در نمایشگاه به شما نگفتم اما اینجا به شما می گویم که نوری زاد از نگاه من یاد آورِ دو شخصیتِ تاریخی است. یکی حُرّ و دیگری ابوذر. گفتم: شما را بخدا اجازه بدهید نوری زاد خودش باشد. و گفتم: مرا با شخصیت های تاریخی مسنجید که ناگهان می بینید از بیت رهبری ندا در می پیچید که اگر نوری زاد ابوذر است و حُرّ، پس ما نیز امام علی هستیم و امام حسین بی تردید. مرد تاریخی گفت: نامه ی سی ویکم شما برای هفت جدّ اینها کفایت می کند. اگر که چیزی به اسم غیرت در سراسرِ وجودشان بباشد و بجنبد.

این مرد رفت و باز آمد و گفت: همیشه که نباید آخوندها و آیت الله ها فتوا بدهند. من خودم فتوا می دهم که آمدن به قدمگاه و دیدار با نوری زاد از نماز واجب، واجب تر است.

ده: یک اتومبیل در کناره ی بزرگراه توقف کرد. راننده بود و یک مسافرش. راننده پیاده شد و با گامهایی لرزان خود را به من رساند و دم گوشم گفت: این سرودی که برای خمینی ساخته اند – ای مجاهد ای مظهر شرف – این را نه برای خمینی که برای تو ساخته اند. این را که گفت، با همان پاهای لرزانش بازگشت و پشت فرمان نشست و گاز داد و رفت. این مرد، یک بار دیگر نیز به قدمگاه آمده بود. پاسدار بود. باز نشسته بود. جانباز بود.

یازده: مردی جوان آمد و با تغیّر به من گفت: این چه ریختی است برای خودت درست کرده ای خجالت بکش. گفتم: نگو تو را بخدا، ریخت از این قشنگ تر؟ گفت: خودت را مثل این ….خل ها کرده ای خجالت نمی کشی؟ گفتم: این ریختِ اینچنینیِ من شما را می آزارد آیا؟ گفت: در بیاور و بیندازش دور و آدم شو. عکس مادر ستار بهشتی و ستار را که بر سینه ام می درخشیدند نشانش دادم و گفتم: زده اند و کشته اند و خونش را انکار می کنند. گفت: خودتان زده اید و کشته اید. گفتم: ظاهراً در آگاهی زده اند و کشته اند. گفت: خودتان زده اید و کشته اید. جای بحث نبود. ذهنی را که بر آن هزار پرده ی جاهلانه آویخته باشند، به ضرب یک سخن سرِ پایی نمی شود به زیورِ عقل مُزینش فرمود.

دوازده: پیرمردی آمد سخت لاغر. که در این اواخر هر روز به دیدن من می آید و هر بار یکدانه سیب به من هدیه می دهد. پیرمرد، بازنشسته ی شرکت فولاد است. کم می ماند و سخنی نمی گوید و زود می رود. این بار اما گفت: وقتی پیشِ شما می آیم، روحیه ام خوب می شود. و گفت: از شما یک نشاط و شادابی و امیدی ساطع می شود که حال مرا خوب می کند. بمیرم، ببین با حال مردم چه کرده اند این اشقیا که تماشای ریختِ اینچنینیِ نوری زاد حال جماعتی را خوب می کند.

سیزده: در جایی، از قول جناب آیت الله حسینی بوشهری، عضو هیأت رییسه ی مجلس خبرگان خواندم که وی از گسترش ارتباطات در فضای مجازی ابراز نگرانی کرده و فرموده است: امروزه پهنای باند ما را غربی ها می دهند. ما باید به دنبال خروج از این وضعیت باشیم و این عرصه را خود در دست بگیریم. نباید گوگل، عاشورای ما را به نفع صهیونیست ها مصادره کند. در پاسخ به نگرانی این جناب می گویم: خیالتان راحت که عاشورا را شما آخوندها قرن هاست که مصادره فرموده اید در بست. و می گویم: آخوندهایی مثل شما – که از رواج اندیشه می هراسند و به تب و لرز می افتند – باید هم دست بدامان عاشورا شوید برای بقای خودتان و برای تحمیق هر چه بیشتر مردم. که اگر ذره ای از خردمندی های عاشورا و حرکت امام حسین، به جامعه ی ما راه می یافت، شما آخوندهای حکومتی، مجدانه در پیِ سوراخ های اختفا بودید از همان سالهای نخست انقلاب.

چهارده: پس یادتان باشد من فردا دوشنبه در قدمگاه نیستم اما اگر عمری بود سه شنبه خواهم بود. راستی این را نیز بگویم که یک ساعت پیش رفتم کلانتری محل و به افسر مربوطه که انسانی شریف و کاردان و زحمت کش است گفتم: ماجرای تلفن های مزاحمین اینگونه از آب در آمد. وگفتم: حتی یکی از تلفن های مزاحمین هم در فهرست ارسالی مخابرات ثبت نشده. سری به تأسف تکان داد و گفت: راهی است که شما بدان داخل شده اید. حریف شما قَدَر است و از دست ما کاری بر نمی آید. و گفت: پایان این پیگیرییِ شما از ابتدا نیز مشخص بود. به وی گفتم: جناب سروان، صد رحمت به دزدان کوله و پرچم . از این سخن من کمی به تردید افتاد. چیزی نپرسید و من نیز چیزی نگفتم.

محمد نوری زاد
بیست و هشت اردیبهشت نود و سه – تهران
به صفحه ی من در فیس بوک نیز سر بزنید: https://www.facebook.com/m.nourizad
ایمیل نوری زاد: mnourizaad@gmail.com
نشانی قدمگاه: بزرگراه همت – غر به شرق – بعد از خروجی پاسداران – زیر پل عابر پیاده.
ساعت حضور: چهار بعد ازظهر تا پنج، تا پنج و نیم، تا شش.