دیروز برخلاف این اواخر، ساعت یازده رفتم قدمگاه. سپید پوشیدم و پرچم به دوش اعلام حضور کردم و برای نگهبان و سرنگهبان دست بالا بردم. کمی که قدم زدم، جوانی بیست و هفت هشت ساله آمد و گفت که چندین بار با اتومبیل آمده و موفق به دیدار نشده است. این بار اما پیاده آمده بود. از راهی دور. پزشک بود. تیزهوش بود. سخن از فرار نوابغ به میان آمد. گفتم: جامعه ی ما شبیه بدنی است که عمده ی مغزش را بیرون کشانده اند و این بیرون کشیدنِ مغزاز کله همچنان ادامه  دارد. او گفت: ازاین که در نوشته های خود ما را به ماندن در ایران تشویق می کنید خوشحالم. و گفت: ما باید بمانیم و با بد و خوب اینجا بسازیم. خوبش را خوب تر و بدش را ترمیم کنیم.

این گفتگو شد ده دقیقه. پنج دقیقه ی بعد، بلند بالا مثل کبک از پله های عابر به زیرخرامید و به من گفت: برویم. به پله ها اشاره کردم و گفتم: از اینطرفها؟!  گفت: در راه بودم که زنگ زدند و گفتند بیا که فلانی آمده. و بار دیگر به سمت درِ ورودی اشاره کرد که: برویم. کوله را برداشتم و رفتیم داخل پشتِ در. کمی بعد، بلند بالا ماند و سه مأمور دیگر که یکی شان را دیده بودم و دوتاشان را نه،  مرا به  اوین بردند. جوانی را که می شناختم، رفتاری زمخت و تند داشت. عینکی آرنولدی به چشم زده بود و کلاهش را تا ابروها پایین کشیده بود. آن دو را که نمی شناختم، یکی شان سپید روی بود و لاغر، آن دیگری متوسط و تو پُر. مسئولشان همین آخری بود.

رفتیم داخل زندان. هرسه پیاده شدند. خوب باید من هم پیاده می شدم. پرسیدم: پیاده شوم؟ آرنولد با تحکم گفت: بنشین. که یعنی این منم که باید به تو بگویم کی پیاده شوی. وبعد با همان تحکم گفت: حالا پیاده شو. پیاده شدم. همانجا آرنولد نقطه ای را بر روی زمین نشانم داد وگفت: اینجا بایست. ایستادم. صندوق عقب را بالا دادند. آرنولد دستور فرمود: کوله ات را بردار. هرچهار به راه افتادیم و رفتیم طبقه ی دوم دادسرا پشت درِ شعبه ی شش. یعنی همان شعبه ای که حکم بازداشت و جلب داده بود. آرنولد از بین شانزده صندلیِ خالی یکی را نشان کرد و به من گفت: اینجا بنشین. نشستم و کوله را برصندلیِ کناری گذاشتم. سه ثانیه بعد گفت: بلند شو بیا اینجا بنشین. و صندلیِ دیگری را نشانم داد. رفتم و نشستم.

سپید رویِ لاغر آمد و لبه ی پارچه ی سفیدی را که به تن داشتم گرفت و کشید و گفت: این دیگر چیست.  و رفت و کوله را از صندلیِ کناری برداشت و انداخت بغل من و گفت: جای این اینجاست. که یعنی این کوله را در بغل بگیر تا نوشته ها خوانده نشود. هر چه رفتار این مأموران با عصبیتِ فروخورده ای قاطی بود، من اما تلاش می کردم آرام و صبور باشم. چرا؟ چون طرفِ من این ها نبودند. من با بالاتری های اینها کار داشتم. نه با  مأموران جوانی که  کارشان به همین موارد مربوط است. بردن و آوردنِ یک متهم و اینجور کارهای رده ی هشت.

مأموری که قدی متوسط داشت و کمی تو پُر به نظر می رسید، کاغذ به دست از اتاقی به  اتاقی دیگر می رفت و کارهای متداول را پی می گرفت. ومن، کوله در بغل به رفت و آمد او می نگریستم که سربازی از حوزه ی ریاست بیرون آمد و پرسید: نوری زاد؟ بله، برویم. کجا؟ پایین. من تا آمدم چیزی بگویم دیدم آرنولد – که در کنار من نشسته بود – از جای جست و به من اشاره کرد که بنشینم و تکان نخورم. به  سرباز گفت: کی گفته؟ سرباز به حوزه ی ریاست اشاره کرد.  فهمیدم همان داستان همیشگی است. اینها مرا به طبقه ی پایین می برند و آنقدر نگه می دارند تا هوا تاریک شود. وبعد می گویند: بفرما. مأموران جوان بهم پیچیدند و از حوزه ی ریاست خبر گرفتند و نهایتاً قرار شد برویم پایین.

آرنولد دست به بازوی من برد که بلند شو. گفتم: من ازجایم تکان نمی خورم. وگفتم: حکم جلب مرا شعبه ی شش داده همین شعبه  نیز  تکلیف مرا مشخص  می کند. این را که گفتم، کوله را بر صندلیِ کناری گذاردم. سپید رویِ لاغر رفت و کوله را برداشت و انداخت توی بغلم و با عصبیت گفت: بلند شو می گویم. کوله را پرت کردم کنار و برخاستم. آرنولد دست به بازویم برد: می رویم پایین. گفتم: دستت را بینداز. من از اینجا تکان نمی خورم. این را که گفتم، سپید رویِ لاغر صورتش را تا یک وجبیِ صورتم جلو آورد و با خشمی که به قد و قواره اش نمی خورد غرید: احترامت را نگه دار وگرنه…. با  کمی صدای بلند داد زدم: من ازاینجا تکان نمی خورم. شماها هم هرچه در چنته دارید رو کنید. همه ی آنانی که در راهرو نشسته بودند سر به اینسوی برگرداندند.

قاضیِ شعبه ی شش – همو که لهجه ی شیرین شمالی دارد – از اتاق مجاور بیرون آمد و گفت: بیایید داخل. و درِ شعبه ی شش را باز کرد و به مأموران گفت: بیایند داخل. غوغای مأموران فرو نشست. رفتم داخل شعبه که اتاقی بود نچندان بزرگ. به قاضی گفتم: برای من یک ابهامِ قضایی پیش آمده. اینها  مرتب یک حکمِ جلب  پانزده  روزه را که شما صادر کرده اید به من نشان می دهند و مرا به اینجا می آورند و به دستور شما  شبا هنگام رهایم می کنند که برو آزادی. ابهامِ من این است: مگر نه این که هرحکم جلب، از یک پرونده برآمده و نهایتاً باید به یک روند قضایی منجر شود؟

قاضی گفت: این حکم برای یک بار جلب است و نه پانزده بار. اعتبارش پانزده روز است. وگفت: با شما که نمی شود صحبت کرد. فی الفور می روید و می نویسید. گفتم: این، همه ی داراییِ من است چه کنم؟ گفت: شما درست می گویید. اما  وقتی از بالا به من می گویند  فلانی را جلب کن اما بازداشتش نکن  من چه کاری غیر از این می توانم  بکنم؟  گفتم:  نگه  داشتنِ  من  تا غروب نیز غیرقانونی است. یا من مقصرم یا  نیستم. اگر نیستم  آزادم  کنید  تا بکارم برسم. کار؟ بله، من باید برگردم همانجا قدم بزنم. و اگر طبق  قانون مقصرم،  زندانی ام  کنید. وگفتم: من تعجب می کنم  که خود دستگاه  قضایی در یک رفتار غیرقانونی  با اطلاعاتی ها همدست می شود.

گفت: این کار شما خلافِ عرف است. اگر قرار باشد هر که  این کار را بکند  قیافه ی شهر بهم می ریزد. گفتم: بهم ریختنِ  قیافه ی شهر، حق  قانونی مردم است. مردم  می توانند اعتراض کنند  اعتصاب  کنند. گفت: مجوز بگیرند  اعتصاب کنند. گفتم: اگر بنا براین باشد که مجوز ندهند  چه؟ در این  سی و پنج سال یک مورد آیا مجوز داده اند؟  گفتم: یا مرا بازداشت کنید یا آزادم کنید. گفت: بیرون باشید. رفتم بیرون. این  بیرون اما  دوساعت به درازا انجامید. قصد ایجاد هیاهو نداشتم.  اما همین که دانستم حکم جلب اطلاعاتی ها برای یک بار بوده و نه برای پانزده بار، خودش یک  پیروزی بود. امروز – یکشنبه – اگر بلند بالا بیاید و بگوید: برویم داخل، نمی روم. و می گویم: حکم جلب تان اعتبار ندارد. مگر این که داستان دیگری پیش بیاید.  ومن، کشته مرده ی این داستانِ دیگرم.

تابلویی که برای این مطلب انتخاب کرده ام، تکه پاره های کلمه ی عشق است که بدین شکل در هم تنیده ام. عاشق باشید.

محمد نوری زاد

چهارم اسفند نود و دو – تهران

به سایت نوری زاد:
Nurizad.info
به صفحه ی نوری زاد در فیس بوک:
https://www.facebook.com/mohammadnourizad
و به صفحه ی نوری زاد در گوگل پلاس سربزنید:
https://plus.google.com/112895614620528557071

mnourizaad@gmail.com