دراین اواخر، حضورِ سی ویک روزه ی من درجایی که نقطه به نقطه اش با ممنوعیت ها وحساسیت های امنیتی همراه است، به یک جوریکنواختیِ متعمدانه فرو شده بود. ومن، باید خود را ازاین مهلکه ی آرام وبی تپش بیرون می کشاندم. پیش ترگفته بودم که من آن نقطه یِ حساسِ امنیتی را به کانونی از داغ ترین خبرهای ایران بدل خواهم کرد. این کانون داغ، نباید بی تپش می ماند و همزمان به یک جور روزمرگیِ فرساینده فرو می شد.

سی ویک روز، یعنی یک ماهِ کامل شمسی. گرچه تا نیمه ی این یک ماه، سیستمِ امنیتی حضور مرا برنتافت و تا توانست مرا به افت وخیزهای انتظامی و قضایی فرو فشرد، ، با این همه اما تنها راه خاموشیِ مرا در این دید که خود را به ندیدن بزند. وقتی کلانتریِ محل رسماً ازپذیرشِ من سرباز زد و راه بیهوده ی شکایت ازنوری زاد را به روی اطلاعاتی ها بست، چاره چه می توانست باشد الا همان دو راهی که نوری زاد به اطلاعاتی ها پیشنهاد داده بود: یا رفتارقانونی، یا بردنِ نوری زاد با گونی.

هضمِ راه سوم، برای اطلاعاتی ها جانخراش بود، اما به اجرا درآمد. این که: بیاییم و نوری زاد را نبینیم. مگرنوری زاد چند روز یا چند ماه می تواند دوام بیاورد؟ بگذاریم آنقدر قدم بزند که هم خسته شود وهم از رو برود. ازآنسوی، مگرچند نفر او را می بینند؟ صد نفر؟ هزارنفر؟ یک میلیون نفر؟ هفتاد و پنج میلیون نفرِ بی خبر را عشق است. واین راه سوم، مقبول طبعِ برادران افتاد و مرا به حال خود وانهادند.

اینگونه شد که نه مأموری به حضور من ایراد گرفت و نه دیگری مرا به کلانتری و دادگاه وعواقب کار تهدید کرد. انصافاً نیز در تحملِ تلخیِ راه سوم موفق بودند برادران. این بهترین راه و بهترین گزینه بود برای آنان. که نیک می دانستند: یک هیاهو، حتماً روزی فرو می کشد. وهیاهوی نوری زاد نیز بطریقِ اولی. ومن، باید این تعادلِ فرساینده را به نفع خویش به هم می زدم. وکفه ی برتری را به اسم خود ثبت می کردم. وابتکارعمل را به دست می گرفتم. چه باید می کردم آیا؟ خودم را به آتش می کشیدم؟ یا عربده برمی آوردم و نگاه ها را به جانب خود فرا می خواندم. که: آهای ای همه ی آنانی که مرا می بینید و خود را به ندیدن می زنید، لطفاً مرا ببینید و به خواسته های من توجه کنید؟ یا نه، به اتومبیل اطلاعاتی ها سنگ می پراندم؟

دیروز نوجوان پانزده شانزده ساله ای را دیدم که با دو گالن سنگینِ پرازآب از پله ها به زیرآمد، ونفس زنان گالن ها را درمسیرمن بر زمین نهاد تا نفسی تازه کند. سرو وضعش سیاه و چرب وچیلی بود. جوری که پرسیدم: پسرم کارتو چیست که لباست اینطور سیاه است؟ نگاهی به سرو وضع خاصِ من کرد وگفت: در مکانیکی کار می کنم. پسرک تلاش کرد نوشته های روی بدنِ مرا بخواند. توضیح خواست. توضیح دادم. وقت رفتن، به سمتش دست دراز کردم. دست داد. ای خدا، این دستِ یک نوجوان پانزده ساله است آیا؟ با این همه زبری و خراش؟.

دست این نوجوان آنگونه زبر بود که من زبری اش را کاملاً حس کردم. دست هایش را بالا بردم و برکف دست هایش بوسه زدم. غافلگیر شده بود. وگرنه اجازه نمی داد بوسه ای ناگهانی برزبری دست هایش بنشیند. شاید او این بوسه را تجربه نکرده بود پیش ازاین. به چشمان پُر پرسشِ وی چشم دوختم و گفتم: زبریِ دستهایت را بوسیدم. با انگشت اشاره اش حروف نوشته های روی سینه ام را لمس کرد. نمی دانم یاد چه افتاد. شاید این که او اکنون باید در مدرسه می بود. گفتم: درپشتم هم نوشته ام. و چرخیدم تا نوشته های پشتم را ببیند. لبخندی زد وگفت: خطِ کیه؟ گفتم: خودم.

شب قبل یک پارچه ی سفید تهیه کردم قد خودم. دولّا. وسطش را گِرد قیچی کردم. بقدری که کله ام از آن بگذرد. قلم و مو و رنگ آوردم و برآن پارچه ی سفید نوشتم:
” اینجا وزارت اطلاعات است “
– 5/4 سال است که اموال مرا برده اند و نمی دهند.
– من و خانواده ام را ممنوع الخروج کرده اند.
– وقت ملاقات نمی دهند.
– اینجا وزارت اطلاعات است.
– اموال مرا پس بدهید.
– اینجا وزارت اطلاعات است.

این چند جمله را در بالا و پایین پارچه نوشتم. جوری که وقتی پارچه را برتن خود می پوشانم، این نوشته ها ازدوسوی خوانده شوند. هم ازپشت وهم ازجلو. یک تکه چوب زمخت چنارهم پیدا کردم برای پرچم. دیروز عصر، ازشهریار و ازمراسم تشییع و تدفین که برگشتم، مستقیم رفتم سرِ قرار. زیرانداز سبزِ فسفری را پهن کردم سرِ جدول. پارچه ی پرچم را به چوب زمخت بستم. وپارچه ی نوشته شده را ازسرگذراندم. پرچم را به دوش بردم و شروع کردم به قدم زدن. سربازِ دم در که مرا دراین وضعیت دید، بی سیمش را به دهان برد و به داخل دوید.

خلاصه بگویم: دیروز هیچ مأموری – آری هیچ مأموری – نبود که ازسرعت اتومبیلش نکاهد و به نوشته های پارچه ای که من به تن کرده بودم توجه نکند. بعضی ها کاملاً توقف می کردند ومن برای این که خوب بخوانند دربرابرشان قرارمی گرفتم. دیروز هیچ رهگذری نبود که بی اعتنا ازکنار من گذرکند. دیروز بزرگراه را نگاه های کنجکاو و پرسشگر پُرکرده بود. من می دانستم که به زودی برادرانِ بی اعتنا بیرون خواهند آمد. خبربه داخل پیچیده بود وباید عکس العملی بروز داده می شد. این وضعیت اصلاً ومطلقاً برای وزارت اطلاعات قابل تحمل نبود. آنها اینجوری اش را دیگرپیش بینی نکرده بودند.

مشورت ها صورت پذیرفت و دوساعتی به غروب مانده بود که پژوی 206 حفاظت فیزیکی با دو مأمور آشنا بیرون آمد. آنها با من کار داشتند. حتماً. اما ابتدا خودشان را با یک موتوری که آنجا توقف کرده بود مشغول کردند. من سپید پوش و پرچم به دوش قدم می زدم که یکی شان آمد وگفت: کفن پوشیده ای آقای نوری زاد. گفتم: کفن نیست. تخته سفیدی است برای نوشته های من. پشت و رو.

دوستانه و انگار که خبری محرمانه را برای من آورده باشد گفت: پیشنهاد می کنم ازاینجا برو. داشتند حکم بُردنت را می نوشتند. و به نوشته های روی سینه ام نگاه کرد و گفت: حکم گرفته اند. پرسیدم: حکمِ چی؟ که ببرندت. به نرمی گفتم: خب ببرند. من سی و دو روز اینجا قدم می زنم برای چه؟ برای این که مرا ببرند دیگر؟ هرکجا خواسته اید با شما نیامده ام؟ گفت: خود دانی. پرسیدم: امروز می آیند که ببرند؟ گفت: آره.

او رفت و من به قدم زدن هایم ادامه دادم. نگاه مردمان و همسایه ها ومأموران کاملاً با روزهای سابق فرق کرده بود. من دیروز بر اریکه ی نگاه های پرسشگر غنوده بودم. وزارت اطلاعات باید با این سپید جامه ی پرچم به دوش کاری بکند. اینجوری اگر پیش برود، واگر قرار باشد نوری زاد سی روز به سی روز یک چیز تازه ای علم کند و نگاه ها را به خود و به خواسته های خود بخواند، رشته های کار ازدست می رود و آن کانون داغ خبری مظهریّت می یابد. خوشید غروب کرد و شب از راه رسید اما از برادران خبری نشد. آنها نباید اجازه بدهند این سپید پوشیِ نوری زاد ادامه پیدا کند. آنها دارند فکرهایشان را روی هم می ریزند.

سال 61 بود که من به منطقه ی محروم میناب و بشاگرد رفتم و جهاد سازندگیِ بشاگرد را تأسیس کردم و شروع کردم به کارکه نه، به عملگی. با استفاده ازشیبِ زمین، آب یک رودخانه ی فصلی را ازکف دره ای عمیق به سطح زمین کشاندم و کشت وکار و کارگاه های گلیم بافی و راهسازی براه انداختم. درآن میان، هردو هفته یک روز به تهران می آمدم تا دو برنامه ی تلویزیونی را اجرا و ضبط کنیم. شهید مرتضی آوینی جوری برنامه ها را تنظیم کرده بود که من دو سال تمام به همین نحو از بشاگرد به تهران می آمدم و دو برنامه ضبط می کردیم برای دو هفته. درآن یک روز، من به خانه می رفتم و به همسروکودکان خردسالم سرمی زدم.

کله هایمان داغ بود آن روزها. تلاش من به این بود که محرومیت زدایی کنم ازآن وحشت سرای داغ بشاگرد. یک بارکه دربرابرهمسرم نشسته بودم، او به دست های من دست کشید. زبریِ دست های من برایش تازگی داشت. او باید تکلیفش را با مرد خود مشخص می کرد. و کرد. چگونه؟ خم شد و به کف دست های من بوسه نشاند. ومن دیروز، همان بوسه را برکف دست آن نوجوان پانزده ساله نشاندم. بی خیالِ هرچه که ” برادران” برای فردای من تدارک دیده اند. بقول آن جوان اطلاعاتی که گفت: لذت را عشق است، می گویم: مردم را عشق است.

محمد نوری زاد
بیست و دوم بهمن نود و دو – تهران

به صفحه ی نوری زاد در فیس بوک هم سر بزنید:

https://www.facebook.com/mohammadnourizad