دیروزجمعه را به جورِدیگرگذراندم. کمی به خواسته های خانه رسیدم ورفتم برای خرید مایحتاج به میدان تره بارِ محل. درآنجا به چند نفری برخوردم که بزرگ وبزرگواربودند وبی آنکه به چترِنداشته ی من بنگرند، تا توانستند برمن رگبارتندی ازمهرباریدند.

ازسلام وعلیک با چند نفرکه بگذریم، اجازه بدهید به بانویی اشاره کنم که ازکنارم گذرکرد اما کمی بعد بازآمد وپرسید شما فلانی هستید گفتم بله زد زیرگریه. این چند جمله را بگویم وبروم سروقتِ شوهرش درهمانجا. گفت: من ازاین که با هموطنی وشهروندی چون شما هم عصروهم دوره ام…. نگذاشتم ادامه بدهد. گفتم: این منم که ازعزیزانی چون شما انرژی می گیرم وبه هموطنی با شما غرورمی ورزم.

گفت: من نمی توانم نوشته های شما را بخوانم. طاقتش را ندارم. اما نمی توانم نخوانمشان نیز. ومی خوانم. اینها را درحال بغضی که ازشکفتنش مانع می شد می گفت. گفت: خوشحالم که هستید. وازمن خواست همانجا بمانم تا برود شوهرش را پیدا کند تا اونیزبیاید وچند کلامی با من سخن بگوید. درحالی که می رفت و دورمی شد گفت: شوهرم شما را خیلی دوست دارد.

من همانجا ایستادم بی آنکه بتوانم مدت زیادی دریک نقطه آرام بگیرم. آنجا، جای خوبی برای قدم زدن نبود وگرنه یک رفت وآمد ناگزیردرهمانجا بکارمی بستم. شوهرش آمد. با کودکی گمشده درکاپشنی کت وکلفت که برای بوسیدن صورتش وبرای پس راندن لبه ی کلاهی که براحتی پس نمی رفت کلی وقت صرف کردم.

شوهرکه رفت، مردی بلند بالا وموقروهم سنّ خودم آمد وسلام گفت وگفت: من خلبان شکاری بودم. فکرمی کردم خیلی به وطنم خدمت کرده ام. راستش خیلی هم زحمت کشیدم درآن سالها. اما شما را که می بینم …. سخنش را ناتمام گذاردم وگفتم: نتیجه ی زحمت های خود را دربرآمدن نسل هایی بنگرید که – بی آنکه شما را بشناسند – مدیون شمایند. مثل خود من. من وخانواده ام وهمه ی ایرانیان مدیون شماییم. خلبان شکاری درپیِ سخنی دیگربود. پا بپا می شد که برود. می فهمیدمش. گفت: خیلی دوستت دارم آقای نوری زاد، بگو چقدر؟ با لبخند وبی کلام پرسیدم: چقدر؟ گفت: بیش تراز فرزندانم.

خلبان شکاری رفت وناپیدا شد ومن بُهت زده درهمان جا ودرلابلای اتومبیل های پارک شده به جای خالی اومی نگریستم ودردل فریاد برآوردم: آهای ای ناجوانمردانِ حاکم، کجایید تا نتیجه ی تربیتیِ سالها بگیروببند وتوپ وتشروزدن وکشتن وزندانی کردن ومصادره وبرداشتن ها وبردن ها وخوردن های خود را درجمال مردمی ببینید که اینگونه ازحیات بدیهی وطبیعیِ خود برکنارمانده اند؟

برادرم زنگ زد که سرِقراری الآن؟ گفتم: عصرمی روم. گفت: امروز را تعطیل کن بیا برویم روستا. دلم لرزید. چند وقتی بود که پدرومادررا ندیده بودم. ساعتی بعد با اتومبیل اودرراه شهریارو روستا وزادگاه خود بودم. به درِباغ رسیدیم که خودم رنگش کرده بودم. هنوزفحش ها وناسزای شعبون بی مخ ها بردیوارهای دوسوی درِورودیِ باغ هست که من برای آن که خوانده نشوند برآنها رنگ پاشیده ام. یک چند ساعتی دراقیانوسِ محبت مادروپدرغواصی کردم وحریصانه تا توانستم به ذخیره سازی انرژی پرداختم.

مادردست برد وکیسه ای پلاستیکی آورد وگفت: این هدیه ای است برای تو. وقتی گشودمش دیدم دوربین کوچک وکفِ دستی ای ست که درهمان جا گمش کرده بودم. گفت: اگربدانی این را کجا گذارده بودی وخودت فراموشت شده بود؟

پدرنگران پایان کارمن بود. مادربیشتر. خبرشکایتِ سپاه به آنها رسیده بود ونگرانشان کرده بود. گفتم: من به راهی داخل شده ام که نه می توانم بازبگردم ازآن، ونه توقف کنم درآن. مادرسخن هماره ی خود را گفت. این که: حق بنویس وحق بگو. وگفت: دعا می کنم قلمت حق بنویسد وزبانت حق بگوید. بشوخی گفتمش: اگربدانی شیرت را چه یاد می کنند این مردم.

تابستانی که گذشت من یکی دوماه کارها را تعطیل کردم ودرهمینجا ماندم تا کارهای باغ تمام شود. محصولی البته برای پدرنمانده بود. سمّ چینی همه ی انگورهای باغ را نابود کرده بود. همه را. همه را. یادم هست عکسی ازپدرگرفته بودم درمیان خوشه های سوخته وخاکسترشده ی انگور. درهمان تابستان ودرهمینجا تا توانستم ازنقاشی کام گرفتم. دیدم مادرآخرین تابلوی مرا که آنموقع هنوز خیس بود، با پارچه ای پوشانده وکناری گذارده است. تابلویی که با این نوشته همراه است هموست.

دراین اثر، من ازپنجاه شصت پوکه یا بهتربگویم تهِ فشنگ شکاری استفاده کرده ام. اندازه اش؟ اجازه بدهید با خط کش اندازه بگیرم. بله، صد وبیست وپنج درهفتاد وپنج سانتی متر. اگرمشتاقش باشید: میفروشمش. با ایمیل من مکاتبه فرمایید. درضمن به صفحه ی من در فیس بوک نیز سربزنید. با این نشانی:

https://www.facebook.com/pages/%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF-%D9%86%D9%88%D8%B1%DB%8C-%D8%B2%D8%A7%D8%AF/568620139875017

محمد نوری زاد
پنجم بهمن نود و دو – تهران