پیشنهاد می کنم اگر به جور دیگر دیدنِ فهم، به جور دیگر دیدنِ خرد، به ادب، به علم، به ایمان، به قرآن، به خدا، و به جور دیگر دیدن انسان و انسانیت مشتاقید، سری به خانه ی مجازی استاد عبدالعلی بازرگان بزنید. در این سالهای پس از انقلاب، جمعی از صاحب منصبانِ بی تقوا و دنیاخوارِ ما، آنچنان بلایی بر سرِ “داد و دانش و مهر” در این کشور ملازده آورده اند که هر آن کسانی که تاب بی آبرویی و زندان و خانه نشینی و هدر رفتن و تلف شدن و غارت و خون دل خوردنهای بیش از اندازه را نداشته اند، بار برگرفته اند و بهر وسیله ی ممکن دل از دیار کهن و اساطیری پدری و مادری خود برگرفته و کوچیده و رفته و در جایی دیگر “قرار” گرفته اند تا مگر هر صبح و شام – مثل ما – به شنیدنِ عربده ها و کهنه گویی های علم الهداها و احمد خاتمی ها و سعیدی ها و جنتی ها و جماعتی از مراجع جامانده در سیصد سال پیش مجبور نباشند.

جناب عبدالعلی بازرگان مثل سایر اندیشمندان و دل کندگان و مهاجران، رفتن را بر ماندن و پژمردن ترجیح داد و همه ی داشته ها و باورهای خود را برداشت و با خود به دوردستها برد. به جایی که: برخلاف این روزهای سرزمین ما، محل جولان فهم باشد. او در ایران اگر می ماند، می فرسود. مثل آسیابی که سنگ بر سنگ بگرداند و سنگ بر سنگ بساید. بی هیچ گندمی و کاری و برآیندی. او چشمه ای بود که راه فوران را بر او بسته بودند. و نغمه ای بود در گلو مانده. و برجی بی کبوتر. و آسمانی بی پرنده. و بارانی بی مشتری. و در مقابل: گزمگان و برادران و عبوسان در پس و پیش او مراقب.

اطمینان دارم با سرزدن به سایت ایشان، یکی دو سخنرانی ایشان را که بشنوید، و یکی دو مطلب ایشان را که مطالعه کنید، با من هم داستان خواهید شد که: بسیاری از مراجع و علمای دینیِ این روزهای ما در چه قهقرایی دست و پا می زنند و اسم این قهقرا را دین پژوهی و دین گستری نامیده اند و بابتش چه دم و دستگاهی که برای خود مطالبه نکرده و نمی کنند. نیز اطمینان دارم با سیری در آثار و سخنان این عالمِ انسان و انسانِ عالم، با من همدل خواهید شد که: هرچه علما و مراجعِ این روزهای ما چهره ای نسنجیده و مخوف و نا خواستنی از دین و اسلام و قرآن به مردم حقنه کرده اند، این مرد خواستنی، با ظرافت و نجابت و اندیشمندی، گریزپایان را به دیدار فهم و خرد و ایمان بازمی آورد، و قهر کردگان را با خدای خوب آشتی می دهد، و بر باورِ باورمندان می افزاید.

عبدالعلی بازرگان، اندیشمندی است که حضورش برای جمعی از ملایان درباریِ ما رنج آور بود. او را و عزیزانی چون دکتر سروش و کدیور و یوسفی اشکوری را تاراندند تا مگر عرصه های برخورداری دربست در اختیار خودشان باشد، بی آنکه بدانند: به یمن عرصه ی ناب رسانه های مجازی، این بزرگواران، مدام در دسترس اند و از آسمان ادب و علم و انسانیتِ خود بر ما بارانی از شرافتِ انسانی می بارند.

حتماً به سایت این دانشمند بزرگ و انسان و اهل خرد – که برای شما با هر عقیده و مرام هدیه ها و نوبرانه ها دارد – سر بزنید.

http://bazargan.com/abdolali

محمد نوری زاد
بیست و هشتم مرداد سال نود و دو
تهران