یک روز جوانی به اسم مستعارساسان برای من نوشت:

جناب آقای دکتر نوری زاد
با سلام
مدتی پیش متنی را در پای نوشته ای از شما در وب سایتتان قرار دادم. برای من عجیب بود چرا به ابهامات من پاسخی ندادید. شک و تردیدی که در ذهن من بوجود آمده بود وقتی تشدید شد که متن مذکور در سایت شما و در بین نظرات، دیگر منتشر نشد! آیا این حرفها خط قرمز شماست؟ یا اینکه دلیل دیگری وجود دارد؟
باور کنید من نه مامور وزارت اطلاعات هستم و نه افسری از سازمان ا.سپاه! فقط مشکوکم به این حرکت شما. شکی که نیاز به پاسخ دارد. مگر نه اینکه شما به دنبال گسترش آگاهی هستید؟
خوشحال میشوم جواب این ایمیل را ببینم.
ساسان

احتمال دادم نوشته ای از او در لابلای نوشته هایی که برای من ارسال می شود از نظر دورافتاده. بهمین خاطر از وی خواستم که نوشته و ابهامش را مجدداً برای من بفرستد. چندی بعد ساسان متن زیر را برای من فرستاد:

متن منتشر شده در سایت شما و در پای نوشتار شما “ای کاش انقلاب نمیکریم” :
جناب آقای نوری زاد
بیش از یک سال است که به طور مداوم حرفها، نوشته ها و تولیدات بصری و صوتی شما را رصد و یا به قول شما و دوستانتان “ت-میم”!. می کنم. رصد حرکت شما در این مدت من را به این نتیجه رسانده که کار شما، سخن شما، “خودسوزی ایدئولژیک شما” جزئی از یک برنامه اطلاعاتی است! برنامه ای که یحتمل حاصل اتاق فکری در معاونت امنیت اداره کل امنیت و اجا است. راستی این روزها معاونت امنیت را چه مینامید؟ معاونت ۰۳؟ ۰۴؟ ۱۳؟ نمیدانم. اتاق فکری تشکیل شده و به این نتیجه رسیده اند که جریانی بسازیم که در آن جوانان را مجاب کنیم که “آقا! چرا خشونت؟ چرا اقدام مسلحانه علیه نظام؟ این همان است که مجموعه نظام میخواهد” و به مغزهای خالی از ایدئولوژی ما جوانان، شعار “گسترش آگاهی” را تزریق کنید!
در این راه از ایجاد ابهام، تزریق اطلاعات سوخته و انحرافی و ایجاد تضاد، به غایت بهره برده اید. تضادی که جوهر دیالکتیک است. و شما از همین منطق برای نهادینه کردن شعار “گسترش آگاهی” به جای “اقدام عملی و نا فرمانی مدنی”، هنرمندانه استفاده میکنید. در روزگاری که وبسایت تابناک به راحتی توسط تیم سایبری سپاه هک میشود، برای من عجیب است که سایت شما بی عیب و کاست در راه خدمت به آرمان اتاق فکر کذایی عمل میکند! وب سایتی با طراحی حرفه ای که بی شک حاصل دسترنج جمعی است! شما گفتید مصونیت شما به دلیل چهره مشهور جنابتان است. اما آیا تیم گرداننده سایت طبق همین قاعده، آزاد و دست نیافتنی هستند؟ شما به وعده خود عمل کردید و خود را آتش زدید! یک خود سوزی به موقع و ایدئولوژیک برای ذوب حداکثری!! من را ببخشید اگر حرفهایم طعم تئوری توطئه میدهد! سالها در فضایی تنفس کرده ام که همه چیزش عملا توطئه بوده است!!!!
پ.ن: من سیاسی نیستم، از سیاست بیزارم، در سیاست “باید” خندید، آنجا که “باید” گریست … جوانی هستم ۲۸ ساله با مدرک فوق لیسانسی در جیب! با این عهد: که یا مرگ یا جلای وطن. یا حق

درجواب ساسان نوشتم:
سلام دوست گرامی
شما وقتی می فرمایید: چرا همه را می گیرند و شما را نه، در اصل ، اصالت داده اید به سکوت دیگران. و یعنی: وقتی دیگران ساکت اند شما چرا ساکت نیستید؟ شما بجای این که از دیگران بخواهید: نوری زاد تنهاست چرا سکوت کرده اید و کمکش نمی کنید، از من می خواهید سکوت کنم تا هم مثل دیگران باشم و هم انگ جاسوسی به من نچسبد. به این فکر کنید که من اگر مثل دیگران سکوت کرده بودم، اکنون آماج پرسش های اینچنینی قرار نمی گرفتم و راحت زندگی ام را دنبال می کردم.
خوب دوست من، من یک سال و نیم در زندان بوده ام اما لحظه ای از اعتراض باز نایستاده ام. همه ی کسانی که به زندان می روند عمدتا سکوت می کنند. اما من چه در زندان و چه در بیرون، نوشته ام و اعتراض کرده ام. من در زندان مورد ضرب و شتم قرار گرفته ام و به من فحاشی شده اما باز نوشته ام. مرخصی آمده ام به این شرط که ننویسم تا مرخصی ام تمدید شود اما در همان مرخصی نوشته ام و باز مرا به زندان بازگردانده اند.
با این آدم چه می توان کرد جز این که او را یا کشت یا باز به زندان انداخت. کشتن که فعلا مقدور نیست. اما زندان هم خسارتش برای حاکمیت قطعا بیشتر از آزادی من است. چرا که نوری زادِ زندانی، یک بارِ جدید به دوش حاکمیت می اندازد و حالا حالا ها باید حاکمیت خسارتش را بپردازد.
حاکمیت شاید از آزاد گذاشتن من بهره هم ببرد. و در اعتراض به مجامع جهانی بگوید: ببینید فلانی دارد می نویسد و ما کاری با او نداریم. من نمی دانم الان حاکمیت به چه فکر می کند اما من از این فرصت پدید آمده دارم نهایت استفاده را می برم. تنها چیزی که در این میان برای من محرز است این است که: به نمایندگی از طرف کسانی که زبان اعتراض ندارند – بهردلیل – اعتراض کنم و پای مخاطراتش هم بایستم. پس دوست من، بجای این که از من بپرسید چرا تو را نمی گیرند بروید سراغ سکوت کردگان و از آنان بخواهید که نوری زاد را تنها نگذارند و از ترس به خانه های خود فرو نشوند.
با احترام

ساسان دوباره نوشت:
جناب دکتر نوری زاد، سلام
اولا ممنونم بخاطر جواب مبسوط شما، با این مشغله ای که شما دارید، برایم جالب بود. اما به نظرم بخشی از شبهات من که البته بخش مهم حرف من بود بی جواب باقی ماند. آن هم این است که چطور میشود باور کرد که شما هم جزئی از این سیستم – به قول شما مخوف اطلاعاتی – نباشید؟ قصد جسارت ندارم، به هر حال شکی دارم که باید برطرف شود. این هم که می فرمایید زندانی شده اید، شکنجه شده اید حرف شماست، الله اعلم! اما آن طرف موضوع، اگر واقعا همانگونه باشید که میگویید، کارتان به شدت قابل تقدیر است. نه از نظر مخالفت آشکار با شخص رهبری و سیاست های ایشان، بلکه از حیث سنت شکنی شما و تغییر جبهه.
به هر حال شما سالها جزئی از سیستم بوده اید و همه ما میدانیم که اعتراض جزئی از یک سیستم به کل آن یا نشدنی است و یا هزینه ی بسیار دارد. اتفاقا چیزی که شک برانگیز است همین حقیقت است. معمولا در سیستم های مافیاگونه، پیشرفت افراد و ماندن آنها بستگی مستقیم به میزان وفاداری آنها به مجموعه دارد. این وفاداری به اثبات نمیرسد مگر با آلوده شدن به منویات آن سیستم. آنچه از شما میدانم این است که در گذشته نه چندان دور شما به راس این هرم نزدیک بوده اید. قلم میزدید. مدح میگفتید. این نزدیکی به راس، حاصل نمیشود مگر با اثبات وفاداری. و در سیستم های مافیاگونه چگونه وفاداری به اثبات می رسد؟ من نمیدانم، شما بگویید!
با قبول فرضیات ذکر شده، باز هم این شک باقی میماند که چطور میشود شخصی مثل شما در این سیستم، پاک مانده باشد؟ و اگر قبول کنیم که شما هم آلوده بوده اید، چطور است که دوستان قدیم و دشمنان فعلی شما در مورد آن کارها سکوت کرده اند؟ آیا نمیشد با افشای قسمتی از گذشته شما، بلایی که احمدی نژاد بر سر شیخ کروبی آورد (مسئله 200 میلیون تومان سهم امام که در مناظرات سال 88 افشا شد و کروبی آن را پذیرفت)، برای شما هم تکرار شود. انتظار پاسخ ندارم، چون میدانم ممکن است گرفتار باشید اما خوشحال میشوم پاسخی ببینم. کاش فضا جوری بود که میشد بدون واهمه رو در رو بحث کنیم.
موفق باشید
ساسان

درجواب ساسان نوشتم:
سلام دوست من
اساسا شک، یکی از نازنین ترین خصلت های بشری است. کسی که شک نکند، بخشی از خاصیت انسان بودنش می لنگد. و من، صمیمانه می گویم: برای امثال شما که نسبت به من مشکوکید، کاری نمی توانم بکنم. چرا که زیرساخت این شک، بر “خود” شما استوار است. یعنی شما پذیرفته اید که در این اوضاع نمی شود حرفی زد. چرا که شواهد می گویند هر که حرفی زده سر از زندان درآورده. و یعنی قاعده ای ساخته اید که اصالت با سکوت و ترسیدن و بر کنار بودن است.
من برای ترمیم این زیرساخت کاری نمی توانم بکنم. مثلاً من در زندان با اعتصابی خشک، شب عاشورا، تا پای مرگ پیش رفتم. اما نمی توانم این را به شما اثبات کنم. همچنانکه قاضی از من و اغلب زندانیان می پرسید: با چه مدرکی می گویید بازجوها شما را زده اند؟ ثابت کنید. در مورد همین اعتصاب غذای خشک شب عاشورا مگر یک روز هم بندیِ من آقای تاج زاده بیرون بیاید و به شما بقبولاند که نوری زاد درست می گوید، من خودم دیدم که او را در حالت اغما، دست و پا بسته به بیمارستان بردند.
دوست من، برای دریافت درستی واقعه ی کربلا یا هرحادثه ی تاریخی نمی توان به درون این حادثه و آدمهای آن نفوذ کرد. و حتی می توان با پرسشِ “از کجا معلوم” همه ی مناسبات آن را فرو ریخت. برای رهایی از این معظل، پیشنهاد می کنم به اصل و عصاره ی یک حادثه یا یک سخن یا نوع فهم یک فرد توجه کنیم و از پرداختن به حواشی آن پرهیز کنیم.
من اگر نقطه ضعفی داشتم همان نقطه ضعف را هزارجور فیلمش می کردند. همانطور که بی حیاهای وزارت اطلاعات و سپاه برای بی آبرو کردن من و از هم پاشیدن زندگی من فیلمهایی ساختند و پخش کردند. ما روزهای تلخی را گذرانده ایم و می گذرانیم. خودم و خانواده ام را می گویم. اما شما می توانید بگویید: از کجا معلوم؟ با این همه، به همان اصل اصالت یک سخن فروشویم. که: حرف حق و حرف درست را اگرچه از دشمنانمان بپذیریم. و حتی از جاسوس ها و آدم های آب زیرکاه.
موفق باشید.

زمانی گذشت و نوشته ای از ساسان به من رسید:
سلام جناب دکتر
چند روزی به دلیل سفر کاری دسترسی به اینترنت نداشتم. باز هم ممنونم به خاطر جواب و وقتی که گذاشتید. بخشهای زیادی از حرفهای شما رنگ و بوی صداقت میدهد و این قطعا از دل شما سرچشمه گرفته است. این را هم بگویم، من اصراری بر مشکوک بودن شما ندارم، چون اصولا لجاجت و اصرار بی دلیل بر هر امری، کاری خطا و دور از عقل است. تمام دعا و امید من بر این است که شما همانید که میگویید. به قول بعضی از دوستان “حر زمانه” که اگر باشید، برای امثال من درس های بسیاری در رفتار و گفتار شما خواهد بود. من هم معتقدم سکوت در این مقطع حساس باعث عقوبت دنیوی و اخروی است. شاید سالها بعد فرزندان من، مرا به خاطر همین سکوت ملامت و بازخواست کنند. اما به همین میزان که من نوعی در مقابل نسل آینده مسئولم، باید نگران حال پدر و مادری باشم که با خون دل پسری را روانه دانشگاه کرده اند، تا مقطع فوق لیسانس از نان شب خود بریده اند تا این پسر به ثمر نشیند. باید نگران حال مادری باشم که تنها چند دقیقه صدای من پای تلفن در این شهر دور او را آرام میکند. با این دغدغه چه کنیم؟ به قول دوست عزیزی، ما که زندگی نکردیم، کاش میشد حداقل شهادت گونه بمیریم، مشکل نسل ما این است که بی اعتماد شده ایم، مطالعه نمیکنیم، قوه تشخیص درست از نادرست را از دست داده ایم،
فراموش نمیکنم فریادهای مادر کیانوش آسا را که بر سر خاک پسرش چگونه اشک میریخت…میدانید؟ نسل ما که زندگی نکرد، مردگی کرد، اما مطمئن نیستم مرگ ما ثمری داشته باشد جز سوختن دل پدران و مادرانمان.
ساسان….

تا این که یکی دیگر از خوانندگان نوشته های من به اسم “طاهر” برای من نوشت:
با عرض سلام اقای نوری زاد عزیز
خدمت شما عرض شود که مدتهاست یک سئوال برای من پیش امده
جناب نوری زاد عزیز چطور میشود که شما با اینهمه انتقاد تند همچنان در ایران زندگی میکنید و سالم هستید در صورتی که کسانی دیگر حتی خبرنگارها با انتقادهایی خیلی ملایم تر یا در زندان هستند یا اصلا نیستند، لطفا نگویید که شما را هم به دادگاه احضار میکنند چون اصلا قابل مقایسه نیست. منتظر جواب شما هستم
ممنون اول از روشنگریهایتان و صراحتتان ثانیا از جواب قانع کننده تان

و من در پاسخش نوشتم:
سلام طاهر گرامی
صبور باش نازنین، بزودی خبری درخواهد پیچید که گوش تا گوش نوری زاد را مثل فروهرها بریده اند. یا به یک جوری طومارش را در هم پیچیده اند. آن روز دیگر خیال شما از این بابت راحت می شود و برای پرسش تان پاسخ پیدا می کنید. صبور باشید نازنین.
با احترام

که دیدم ساسان همین پاسخ مرا به طاهر بهانه قرار داده و برای من نوشته:
آقای دکتر سلام
متن بالا را در پای یکی از نظرات نوشته بودید. نگرانم. نگرانم..نگرانم. نگران همسری که اگر پیش بینی بالا محقق شود، دیگر همسری ندارد. نگران فرزندانتان که پدرشان را فقط در آثارش ادامه میدهند. نگران امثال خودم هستم. ماها، حتی اگر تغییری در این حکومت پیش آید هنوز نیاز داریم کسی دستمان را بگیرد تا راه راست رفتن را یاد بگیریم. تا مبادا مبادا مبادا اشتباهات را تکرار کنیم، که مبادا دوباره داغی بر دل شویم. در پای یکی از مطالبتان متنی نوشتم که در آن جمله ای از حسین (ع) بود: بترس از ظلم به کسی که یاوری جز خداوند ندارد. گرچه احتمال میدهم بی تاثیر است اما، این بار که بازجوی خشنی دیدید این جمله را به او یادآور شوید. شاید اثر کند.
کاش روزی کاری بیشتر از دعا از ما براید
در پناه خدا….

و من در پاسخ به این نوشته ی ساسان نوشتم:
سلام ساسان گرامی
نگران نباش دوست من
کسی که به این گود داخل می شود قبلا بدنش را چرب کرده.
ما مهیای هر حادثه ایم.
به امید سرفرازی ایران عزیز
و به امید برآمدن روزهای خوب و شایستگی

با احترام: محمد نوری زاد
بیست و پنجم اسفندماه سال نود و یک